علل گرايش جوانان و نوجوانان به سوء مصرف مواد اعتياد آور ( ويژه نوجوانان و جوانان)

 

سلام

تا به حال به اين مسئله فكر كردين كه چه طور يك نفر به مواد مخدر معتاد ميشه ؟ آيا به نتيجه خاصي هم رسيدين يا نه ؟ در اينجا علل مختلف گرايش جوانها را به مواد اعتياد آور بررسي مي كنيم . بسياري از جوانها و حتي پدر و مادر ها فكر مي كنن كه دليل اعتياد فرد ، اصرار دوستان بوده است . در حالي كه اين تنها انگيزه سوء مصرف مواد در جوانان نيست . اگر بخواهيم انگيزه هاي مصرف مواد مخدر جوانها را بشناسيم ، فهرست بلند بالايي ميشه ، نگاه كنين :

كنجكاوي ، كسب لذت ، تسكين درد ، فراموش كردن مشكلات ، شوخي و خنده ، هيجان طلبي يا ميل به خطر كردن ، احساس بزرگ شدن ، پيوستن به گروهي خاص و ... اين علل با وجود اين كه چندان مهم به نظر نمي رسند ، باعث اعتياد ميليونها انسان شده اند . بيشترين علت اعتياد جوان در ايران دو عامل كنجكاوي و كسب لذت است .

امروزه متخصصين ، يك عامل را زمينه ساز اعتياد نمي دانند و معتقدند عوامل مختلف دست به دست هم ميدن و فرد را معتاد مي كنن . اين عوامل تشكيل شدن از عوامل فردي ( عوامل رواني ، زيستي و بيولوژيك )‌ ، عوامل خانوادگي و عوامل اجتماعي . هركدام از اين سه عامل به تنهايي نيز قادرند تا موجب گرايش فرد به اعتياد شوند .

يكي از مهمترين عوامل گرايش جوانان و نوجوانان به مصرف مواد اعتياد

آور كنجكاوي و هيجان طلبي است

عوامل فردي

فشارهاي عصبي و بيماريهاي روحي :

كساني كه دائماً در معرض فشارهاي عصبي و محيطي قرار دارن ، بيشتر از ديگران در معرض خطر گرايش به اعتياد هستن . موقعيت هايي همانند كنكور ، از دست دادن نزديكان ، شكستهاي عاطفي ، مالي ، شغلي ، تحصيلي ، انتخاب همسر و ... ممكن است در زندگي هر جواني پيش آيد و اگر شما راه صحيح مقابله با آن ها را ندانيد ، امكان دارد براي دستيابي به تسكين و آرامش مقطعي ، به مواد اعتياد آور روي آوريد . از آن جايي كه امروزه رابطه بين بيماريهاي رواني و اعتياد به اثبات رسيده ، خيلي خوب است كه جوانها به جاي راه حلهاي مقطعي و نادرست ( توسل به مواد اعتياد آور و ... ) به فكر يافتن راه حلهاي مناسب براي رفع مشكلات خود باشند .

سن بحراني :

سنين شانزده تا بيست و چهار سال ، سنين پر خطري براي جوانان محسوب ميشن .

شخصيت هاي خاص :

بعضي از افراد با خصوصيات شخصيتي خاص خودشان ، بيشتر در معرض خطر اعتياد قرار مي گيرن . به طور مثال كسي كه به خاطر خجالت و رودربايستي ، توان نه گفتن به دوستش را نداره ، ممكنه با هر تعارف ساده به مصرف مواد آلوده بشه . ممكنه يك نفر در نتيجه كمبود اعتماد به نفس سراغ مواد بره و يا برعكس اعتماد به نفس بالايي داشته باشه و فكر كنه كه با مصرف مواد به هيچ وجه معتاد نميشه . حالا فردي را تصور كنين كه دائماً تو خودشه و با كسي حرف نمي زنه . اين فرد بدنبال مصرف مواد ، اخلاقش عوض ميشه و فكر ميكنه مي تونه مشكل رفتاري خودش را تا آخر عمر با مصرف مواد بر طرف كنه ، در صورتي كه اعتياد به مرور زمان مشكلات او را چندين و چند برابر خواهد كرد . جواني كه دائماً نظرش عوض ميشه و در تصميم گيري ضعيفه ، در آن لحظه خاص كه بايد براي يك عمر زندگيش تصميم بگيره ، اشتباه مي كنه و همه چيز خراب مي شه .

مشكلات جسماني :

بعضي ها براي تسكين درد از مواد مخدر استفاده مي كنن ، در صورتي كه پزشكان با بهره گيري از داروهاي مسكن ميتونن طوري درد رو كنترل كنن كه فرد به آن داروها وابسته نشه .

عدم آگاهي از خطرات مصرف مواد مخدر :

گروهي دائماُ در حال تبليغ براي مواد مخدر هستن ، براي اين كه يا رفتار خودشون رو توجيه كنن و يا مواد شون رو بفروش برسنون . ولي اگر جوانها از خطرات و عوارض مصرف مواد واقعاً اطلاع درستي داشته باشن ، محاله كه هر گونه ماده اعتياد آوري را مصرف كنن .

نگرش مثبت به مواد مخدر :

مجموع اطلاعات غلط و باورهاي نادرست ، موجب ميشه كه فرد ، نگرش و ديدگاه مثبتي نسبت به مصرف مواد مخدر پيدا كنه و زشتي مصرف برايش از بين بره . اينكه ببينيم اطلاعات درست را از كجا بگيريم و از كي بشنويم ، اهميت زيادي داره .

مشاغل خاص :

بعضي از مشاغل خاص كه فعاليت جسمي سنگين و تغيير ساعتهاي خواب و بيداري را به دنبال دارن ، فرد را مستعد ابتلا به اعتياد مي كنن . كساني كه اين مشاغل رو دارن ، بايد بيشتر مراقب خودشان باشند .

« اضطراب ، افسردگي شديد ، پرخاشگري و رفتارهاي ضد اجتماعي ، زمينه ساز بروز اعتياد هستند »

عوامل خانوادگي

ممكنه ، همه خانواده ها ، در همه زمينه ها ، كاملاً موفق نباشن . ساختار خانواده ها هميشه يكسان نيست . بعضي از خانواده ها ، بي سرپرست و يا تك سرپرست هستن . اين چنين خانواده ها يي ، معمولاً با مشكلاتي مواجه مي شوند . مشكلات و دشواريهاي خانوادگي ، در شرايط ديگري نيز پيش مي آيد . مثلاً وقتي كه در بين افراد خانواده ، فردي معتاد است ، تعداد اعضاء خانواده زياد هستن و يا روابط خانوادگي متشنج است . اگر چه همه اين عوامل ، مشكل آفرين هستن ، اما بايد بداني كه براي هر مشكلي ، يك راه حل درست و منطقي وجود دارد . استفاده از مواد اعتياد آور ، قطعاً راه حل رفع اين مشكلات نيست و بر اين دشواري ها خواهد افزود .

چنانچه تو با يكي از اين مشكلات مواجه هستي ، به چگونگي رفع آن ها فكر كن ، با مشاور مدرسه يا يك بزرگتر مورد اعتماد ، مشورت كن . مطمئناً راه حل مناسبي براي حل مشكلات خودت پيدا ميكني .

««‌‌ اعتياد راه حل رفع مشكلات نيست »»

« در خانواده هاي پرتنش روابط عاطفي بين اعضاء كاهش مي يابد

و احتمال گرايش آنان به اعمال بزه كارانه و مواد اعتياد آور بسيار بيشتر است »

عوامل اجتماعي

در دسترس بودن مواد مخدر :

يكي از عوامل اعتياد در ميان جوانان در دسترس بودن مواد است . اما سوال اينه كه مگر قند و شكر در دسترس بيماران مبتلا به مرض قند نيست؟ پس چرا آن را مصرف نمي كنند ؟

زندگي در محله هاي آلوده :

خواه ناخواه همنشيني با آدمهاي معتاد و محله هاي كه افراد معتاد و بي بند و بار در آنها زندگي مي كنند ، انسان را تحت تاثير قرار ميده . ساكنين اين محله ها بيشتر از سايرين در معرض خطر هستن اما در اين محله ها هم ، جوانهايي هستند كه معتاد نميشن !! آن ها چكار مي كنن ؟

باورها و آداب نادرست فرهنگي :

در بعضي مناطق كشورمان مصرف مواد را كار ناپسندي نمي دونن ، اين موضوع خطر بزرگي محسوب مي شه . چقدر خوبه كه اين باورها را تغيير دهيم .

ضعف فرهنگ مشاوره :

معمولاُ جوانها وقتي با مشكلي مواجه مي شن ، مايلند خودشان ، مشكلاتشان را حل كنند ، در حالي كه هميشه قادر به اين كار نيستند . در اين صورت فرد مي تواند ازافراد صاحبنظر كمك بگيرد كه مسلماً پدر و مادر و يا افراد متخصص در امر مشاوره هستند . اگر چه فرهنگ مشاوره علمي در ميان خانواده هاي ايراني هنوز آن طور كه شايسته است پذيرفته نشده ، ولي همه ما بايد براي آن اهميت بسياري قائل شويم .

مشكلات اقتصادي :

بيكاري و فقر از ديگر علل اعتياد در بين جوانهاست ، در حالي كه اعتياد نه تنها درماني براي فقر و بيكاري نيست بلكه مشكلات بيشتري را ايجاد مي كند .

دوستان ناباب :

بيش از نيمي از معتادان كشورمان اولين بار مصرف مواد مخدر را به تعارف دوستانشون آغاز كردن . اين رو هم بدونين كه هميشه دوستان ناباب نيستند كه مواد تعارف مي كنن ، شايد دوست شما خودش هم آگاه نداشته باشه و از شما بخواد كه مواد رو با هم تجربه كنين . شما چكار مي كنيد ؟

” چون مواد هست پس مصرف كنم “ ، فقط يك بهانه است .

اوقات فراغت و فعاليتهاي جايگزين

آيا در زندگيت برنامه ريزي داري ؟ اوقات بيكاري ات را چطور مي گذروني ؟ اگر براي زندگيت ، براي اوقات كاري و اوقات بيكاري ات برنامه نداري ، مواظب باش ، چون اين خودش يك رنگ خطره .

به چيزهايي كه علاقه داري فكر كن ، استعدادهاي خودت را بشناس و سعي كن زندگيت را ، با چيزهايي كه تو را سرگرم مي كنه و دوستشون داري ، پر كني . مثلاً عده اي از بچه ها به ورزش روي ميارن ، عده اي ديگر مطالعه در كتابخانه ها و فرهنگسراها را ترجيح مي دن ، بعضي از جوانها به كارهاي هنري مثل تئاتر ، موسيقي و ... مي پردازن و يا به كلاسهاي مختلف مي رن ، تو چكار مي كني ؟ پرداختن به كوه نوردي ، شنا ، اردو ، مسابقات فرهنگي ، ورزشي و مطالعه مي تونه تو را از خطر اعتياد حفظ كنه .

« خيلي خوبه كه براي هر روزمان ، يك برنامه مشخص داشته باشيم و آن را همان روز انجام بدهيم »
 

Linkback: https://irmeta.com/meta/b2046/t6302/