Google


normal_post - مفهوم بازار - متا نویسنده موضوع: مفهوم بازار  (دفعات بازدید: 2280 بار)

0 کاربر و 1 مهمان درحال دیدن موضوع.

آفلاین zamaneh

xx - مفهوم بازار - متا
مفهوم بازار
« : ۱۹ تیر ۱۳۹۲ - ۱۳:۴۱:۳۰ »
-1 مفهوم بازار
بازار کلمه ای است بسیار قدیمی که ابتدا واچار تلفظ می شد و سپس به مرور به بازار تغییر یافت. این کلمه که ریشه ی فارسی دارد در اغلب زبان های جهان به کار رفته است. بازار به معنی محل خرید و فروش و عرضه ی کالا است. واژه ی بازار بسیار کهن است و در برخی از زبان های کهن ایرانی وجود داشته است. دهخدا اظهار داشته که بازار از واژه ی پهلوی واکار اخذ شده است. واژه ی فرانسوی بازار از پرتغالی گرفته شده و آنان این واژه را از ایرانیان گرفته اند. وازه ی بازار در زبان فارسی مفهومی وسیع و گسترده دارد و به معنی محل شلوغ و پر از ازدحام، اعتبار و اهمیت اشخاص و غیره به کار می رفته است. بازار وسیع ترین فضای تجمع و تعامل ساکنین یک شهر بود که روی پر ترددترین گذر شهر قرار میگرفت.
بازار یکی از محله های مقصود شهر است و چون دیگر محلات خانواده ها را در خانه سراهای خود جای می دهد دارای فضاهای شهری ( میدان، واشرگاه، گذر و غیره)و تسهیلات درون بافتی است. مسجد، مدرسه، تکیه، حسینیه، زیارتگاه، زورخانه، کتابخانه، قهوه خانه، آب انبار، حمام، سلمانی، قصابی، نانوایی و ....دارد. هنرمندان و هنرپیشگان، صنعتگران،کارورزان، سوداگران و.... بیشتر در این محله گرد آمده اند. محله ی بازار، بخش اقتصادی و داد و ستد، بخش صنعتی و تولید، بخش مسکونی و خانوادگی دارد که گاه در هم و گاه مجزا هستند. قلب اقتصادی محله در راسته ها، چهارسوق ها، سراها، تیم ها، تیمچه ها،صرافی ها، حجره ها و .... می تپد. دست های سازنده و قابل ساکنین در خانه سراها، میانسراها، بام ها ، گذرها، کارگاه ها، اتاق ها، دکه ها، پشتخانه ها، یورت ها، یورتچه ها و ... در کار تعمیر، ساخت، تولید، تکمیل و تحویل محصولات گوناگونند.
بازار و یا مراکز خرید به مفهوم کلی کلمه به معنای محل سرپوشیده و یا غیر سرپوشیده ای است که تجمع تعدادی فروشگاه چه از یک صنف و چه از اصناف مختلف را در بر گرفته و به عنوان کانون داد و ستد فعالیت می کند. از نظر اقتصادی واژه ی بازاربه حوزه هایی اطلاق می گردد که ارتباط مستقیم میان عرضه و تقاضا را برقرار نماید به صورتی که پس از انجام بررسی هایی که برای تعادل قیمت لازم است در آن نرخ ثابتی برای هر کالا به وجود آید. تعریف بازار از زبان پروفسور هاردی بدین گونه است بازار عبارت است از مکانی که درآن عرضه و تقاضا به منظور تعیین قیمت واحد تلاقی کنند. بازار محل جغرافیایی است که عده ای از افراد را که داد و ستد آنها منجر به عرضه و تقاضا و قیمت واحد میشود در خود جمع می نماید.
به نظر عده ای بازار محلی است که در آن نوعی فعالیت اجتماعی و فرهنگی دیده می شود و عوامل آن را فروشنده و خریدار تشکیل می دهند. بازار علاوه بر داشتن نقش خرید و فروش محل تفریح، قطب سیاست و مرکز اجتماع و برخورد مردم نیز بوده است. بازار محل عمده و خرده فروشان، تجارت راه دور، دست فروشان و فروشندگان دوره گرد و تجمع صنعتگران است. در این مکان تولیدکنندگان کالا های تولیدی خود را مستقیما ً به خریداران عرضه میکنند. این محل تأمین کننده ی اعتبارمالی و اقتصادی است.
گاهی بازاریان که دارای دکان هستند و کالاهای خاصی را عرضه می کنند نه تنها خود تولید کننده هستند  بلکه فروشنده و وام دهنده نیز هستند. آنها از گذشته های دور تا کنون نقش بانک ها را بر عهده داشته و دارند. مجموعه این سازماندهی فضایی در مکانی از شهر انجام می پذیرد که به آن بازار اطلاق می شود. بازار برای سرزمین های شرق اسلامی به ویژه ایران عنصری بسیار مهم و مکانی است ثابت که قرن ها در محل استقرار خود پای برجا خواهد ماند.
از نظر علم اقتصاد بازار عبارت است از محل معین و یا افرادی که برای خرید و فروش جنس معین با یکدیگر تماس پیدا کرده و در نتیجه مبادلات آنها در زمان واحد و به قیمت معین انجام می گیرد. گاهی اوقات نام بازار به مجموع عرضه ها و تقاضا ها اطلاق می شود. مثلاً در بازار بورس کالاها گویند فلان شرکت بازار خوبی دارد به این معنی که در بورس عرضه و تقاضای آن برگ بهادار یا سهام زیاد است و یا معاملات زیادی روی آن سهم انجام می گیرد.
بازار از نظر علمی به معنی محل تجمع عده ای از مصرف کنندگان است که دارای نیازهای مشترک بوده از وسیله ی مبادله یا پول مشترکی در داد و ستدهای خود استفاده می کنند. این مصرف کنندگان باید مایل به رفع نیازهای خود باشند. بدین ترتیب اگر عنصر نیاز مشترک یا تمایل به رفع نیاز وجود نداشته باشد عملاً بازاری شکل نخواهد گرفت.
برای تشکیل هر بازار باید چهار عامل زیر وجود داشته باشد:
- مصرف کننده یا تقاضا کننده
- نیاز یا احتیاج
- قدرت خرید
- عرضه کننده یا تولید کننده
بازار به مفهوم رایج خود محل عرضه و تقاضا است و مراحل تکاملی تدریجی را گذرانده تا به شکل امروزی خود رسیده است.
به رغم گویایی واژه ی بازار به جهت تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عنوانی کاملاً مبهم است. جوامع شرقی بویژه جوامع آسیایی از ژاپن تا فلسطین در شبکه ی وسیعی از مبادلات کالایی و خدماتی قرار گرفته اند و به صورت جامعه ای منسجم و واحد پا به عرصه ی تمدن عظیم بشری گذاشته اند.
در چارچوب نظری بازار بر همه ی ارکان زندگی جوامع بشری اثر گذارده و تحولات عظیمی را حادث گشته ولی در فرآیند عملیات تولیدی، مبادله ای و توزیعی این نقش به خوبی آشکار نمی شود. بازار شبکه های وسیع عرضه و تقاضا و مبادلات کالایی و خدماتی در همه ی اجتماعات قومی، فرهنگی و ملی دیده شده است و نمونه ی کالبدی این گونه بازارها را در اجتماعات عشایری، روستایی و شهری ایران به سادگی می توان مشاهده کرد:
- بازارهای دوره ای روستایی ( در شمال ایران )
- بازارهای عشایری ( چلگرد در منطقه ی عشایری بختیاری )
- بازارهای شهری ( بازار تهران، بازار شیراز و .... )

1- 2 بازار از نظر معماری 
بازار از راهروهای عریض و سر پوشیده ای تشکیل شده که حجره ها به طور به هم پیوسته ای در دو دست آنها قرار گرفته اند. این راهرو ها که به نام راسته شهرت یافته اند معمولاً طول یکسان نداشته و در هر کدام کالای خاصی عرضه شده و فعالیت مخصوصی در آن جریان دارد. عرض این راسته ها طوری در نظر گرفته شده است تا عبور مرور انسان و چرخ دستی در آنها به راحتی جریان یابد. علاوه بر این مراجعه کننده می تواند به راحتی فروشگاه های واقع در هر دو طرف مسیر را دیده و کالای مورد احتیاج خود را پیدا کند در حالی که این مزیت برای فروشگاههای کنار خیابان های عریض و شلوغ شهر وجود ندارد. در چنین مواردی خریدار مجبور است تا برای مشاهده ی جنس مورد نظر خویش طول خیابان را دو بار بپیماید. در گذشته به ویژه در مناطق گرم و خشک ایران بازارهای سرپوشیده محیط مطلوب و خوشایندی را به وجود می آوردند که علاوه بر آن که به صورت یک مرکز فعال و کامل شناخته می شدند به عنوان رابطی بین محلات مختلف شهر نیز عمل می کردند. در نتیجه عبور و مرور مردم حتی در مواردی که تصمیم به خرید یا فروش نداشتند اغلب از طریق بازار انجام می گرفته است. اصلی ترین راسته ی بازار که به عنوان شریان اصلی شهرمحسوب می شد در کنار یکی از راههای مهم کاروان رو که از وسط شهر می گذشت و معمولاً به ارگ حکومتی منتهی می شد به وجود می آمد.
راسته های درجه دوم و راسته های فرعی تر نیز عموماً در امتداد یا عمود بر راه های اصلی قرار داشتند که محلات مسکونی و فضاهای عمومی شهر منتهی می گشتند. در مرکز محله ها معمولاً بازارچه هایی وجود داشتند که از بازار اصلی شهر تغذیه می شدند و احتیاجات روز مره اهالی محل را مرتفع می ساختند.
تا چندی پیش در شهرهای گرم مرکزی ایران رویه ی خوبی که برای احداث دکان در دو سوی خیابان از روزگار قدیم داشتند حفظ شده بود. در کنار پیاده روها ایوان هایی وجود داشت که مغازه ها را از پیاده رو جدا می کرده و به خریدار فرصت می داد تا در سایه ی مطبوع کالای مورد نیاز خود را برگزیند. متأسفانه معماری معاصر این سنت بسیار معتدل معماری ایرانی را کنار گذاشت مغازه ها با پایه ها و کرکره های فلزی چون کوره های آدم سوز سهمناکی درست در مجاورت خیابان سر باز و بی درخت پدید آمد تا مشتری آن جرأت را نداشته باشد که کالا و بها را بررسی کند و چون دو مغازه مشابه باید پانصد متر اقلاً فاصله داشته باشند پیمودن این فاصله در شاهراه دوزخ خیال خیره سری و سماجت را از سر خریدار بدر می کند.
از نظر ویژگی های معماری دوران مختلف بازارها و مراکز خرید را می توان به سه گروه تقسیم نمود :
بازارهای قدیمی خود در واقع بخشی از بافت شهری بودند که بر اساس نیاز و با افتتاح یک فروشگاه بنیان نهاده شده و در اثر بزرگ شدن ناحیه و افزایش نیاز های جامعه چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی همگام با بافت شهری گسترش می یافتند و حتی به صورت جزلاینجزایی از معماری دوران خود و متأثر از سبک معماری محیط اطراف خود بودند.
بازارها و مراکز خرید امروزی بر خلاف بازارهای سنتی به یکباره در بخشی از شهر ظاهر می شدند و طرح معماری آنها لزوماً متأثر از معماری محیط اطراف نبوده و گاهاً دارای سبک معماری خاص خود می باشند که بر بناهای آینده ی محیط  اطراف نیز تاثیر می گذارند.
بازارها و مراکز خرید مدرن معمولاً مجتمع سرپوشیده ای هستند که در آنها نه تنها اجناس مختلف بلکه خدمات مختلفی از قبیل خدمات بانکی، بیمه، کرایه ی اتومبیل، سینما، محلی برای بازی کودکان، رستوران و ... ارایه می شود و از تسهیلات زیادی از قبیل پارکینگ، سیستم گرمایش و سرمایش، سیستم اطفاء حریق و امثال آنها بهره می برند.



Linkback: https://irmeta.com/meta/b936/t15414/


اشتراک گذاری از طریق facebook اشتراک گذاری از طریق linkedin اشتراک گذاری از طریق twitter