با درود!
مدیریت سرمایه در گردش
1-6 سرمایه در گردش
از نظر زمانی می توان داراییها و بدهیها را به دو طبقه کوتاه مدت و بلند مدت یا جاری و غیر جاری تقسیم کرد. دارییهای جاری را سرمایه در گردش و مابه التفاوت داراییها و بدهیهای جاری را سرمایه در گردش خالص می نامند.
یکی از مسائل اساسی مدیریت مالی ، اداره انواع داراییها و بدهیهای جاری است. در تئوری، داراییهای جاری معمولأ نسبت به داراییهای ثابت بازده کمتری دارند. بدهیهای جاری نیز در مقایسه با سایر انواع روشهای تأمین مالی از هزینه کمتری برخوردارند. بنابراین ترکیب داراییها و بدهیهای جاری نسبت به یکدیگر و نسبت به مجموع داراییها بسیار مهم است زیرا نامناسب بودن آن به دلیل کسب بازده کم یا ایجاد هزینه زیاد موجب کاهش ارزش شرکت می شود. لذا مدیر مالی باید اولأ ترکیب مناسبی بین داراییهای جاری و کل داراییها از یک طرف و بدهیها و کل بدهی و حقوق صاحبان سهام از طرف دیگر ایجاد کند ، ثانیأ در ارتباط با اجزای تشکیل دهنده سرمایه در گردش و میزان هریک به گونه ای تصمیم بگیرد که در نهایت هدف حداکثرسازی ارزش شرکت را تحقق بخشد. بنابراین، مدیریت سرمایه در گردش عبارتست از اداره انواع داراییهای جاری (شامل وجه نقد، اوراق بهادار کوتاه مدت، اسناد و حسابهای دریافتنی، موجودی کالا و نظایر آن) و بدهیهای جاری یا منابع تأمین کوتاه مدت (شامل اسناد و حسابهای پرداختنی و سایر حقوق و مزایای پرداختنی و نظایر آن) و تعیین مقدار بهینه برای هریک .
مدیریت صحیح سرمایه در گردش، شرکت را در وضعیت بهتری از نظر اخذ وام و نحوه دسترسی به اعتبار کوتاه مدت و یا نقدینگی مناسب تر داراییهای جاری قرار می دهد. بدیهی است در مدیریت سرمایه در گردش ، سایر تصمیمات بلند مدتی که در نهایت بر سرمایه در گردش اثر می گذارند (مانند تأمین مالی بلند مدت ) نیز اهمییت دارند.
2-6 مدیریت داراییهای جاری
شرکت می تواند از طریق اداره صحیح موجودی نقد، حسابهای دریافتنی و موجودی کالا، نرخ بازده را حداکثر کند و ریسک نقدینگی و تجاری را به حداقل برساند. مدیر مالی باید مبلغ سرمایه گذاری درهر یک از اقلام دارایی جاری را مشخص کند زیرا تغییر مبلغ سرمایه گذاری شده می تواند روزانه باشد، در نتیجه ارزیابی صحیح مانده هر حساب ضرورت می یابد. در صورتی که وجوه مورد استفاده در هر دارایی را بتوان در جای دیگر با بازده بیشتر مورد استفاده قرار داد، مدیریت دارایی جاری صحیح نیست و تأمین مالی این گونه داراییها با بدهی ،هزینه غیر لازمی را به شرکت تحمیل می کند. بالا بودن مانده داراییهای جاری یا هریک از حسابها ، ریسک را نیز افزایش می دهد. برای مثال موجودی کالا زیاد ممکن است به فروش نرسد یا حسابهای دریافتنی وصول نشود. از طرف دیگر، عدم کفایت سطح دارایی جاری نیز می تواند هزینه بر باشد. برای مثال، شرکت ممکن است به دلیل فقدان موجودی کالا ،قادر نباشد سفارشات مشتریان را به موقع تأمین کند.
3-6 مدیریت موجودی نقد
موجودی نقد شامل پول و حساب جاری بانکی است. هدف از مدیریت موجودی نقد دسترسی به مبلغ بهینه (نه کم نه زیاد) وجه نقد در زمان مورد نظر می باشد. مدیریت صحیح موجودی نقد مستلزم آگاهی از میزان نیازهای نقدی و نیز موجودی فصلی و محل تأمین وجه نقد در تمامی اوقات است. این موضوع در شرایط تورمی ، بسیار ضروری است.
هدف مدیریت موجودی نقد این است که اولأ برای پاسخگویی به نیازهای فعلی و آتی، نقدینگی کافی داشته باشد و ثانیأ وجوه نقد اضافی که در حال حاضر مورد نیاز نیست را به منظور کسب بازده ، سرمایه گذاری کند. مدیر مالی باید در برنامه ریزی خود، مبلغ و زمان بندی وجوه مازاد یا نیازهای نقدی شرکت را مشخص کند.
4-6 مدیریت حسابهای دریافتنی
حسابهای دریافتنی عمدتأ از فروش نسیه کالا یا خدمات بوجود می آیند. به این حساب نیز مانند سایر حسابهای داراییهای جاری، اگر بازده ای تعلق گیرد، بسیار ناچیز است، لذا این حساب مشمول هزینه فرصت از دست رفته است و باید به آن توجه خاصی مبذول شود. تصمیم گیر یاصلی در ارتباط با این حساب ، تعیین مبلغ و شرایط اعطای اعتبار به مشتریان می باشد. شرایط اعلام شده اعطای اعتبار، تأثیر مستقیمی در هزینه ها و درآمدهای ناشی از مطالبات دارد. برای مثال، اگر شرایط اعتباری سخت باشد، مانده حسابهای دریافتنی کاهش می یابد و زیان مطالبات سوخت شده کمتر می شود ولی در مقابل، این امر فروش وسود را کاهش می دهد.
انتخاب مشتری در فروش نسیه (یا در زمان اعطای اعتبار) بر اساس اعتبار مشتری، تئانایی مالی، ثبات مالی، وثیقه اخذ شده و شرایط اقتصادی است. پایداری اعتبار مشتری را می توان از طریق روشهای آماری نظیر روش رگرسیون مورد ارزیابی قرار داد. این گونه روشها خصوصأ زمانی که مشتریان خرده پا زیاد هستند، مفید است. زیان مطالبات سوخت شده نیز در صورتی که مشتریان زیاد باشند و خط مشی اعتباری شرکت برای یک دوره زمانی طولانی تغییر نکرده باشد را می توان با اطمینان بالایی پیش بینی کرد. دوره وصول مطالبات تا حدی به خط مشی اعتباری شرکت و شرایط اقتصادی (مانند دوران تورم یا رکود) بستگی دارد.
5-6 مدیریت موجودی کالا
موجودی کالا در شرکتهای بازرگانی شامل کالاهای آماده برای فروش و در شرکتهای تولیدی شامل 1) مواد اولیه، یعنی موادی که برای تولید محصول از فروشندگان خریداری می شود، 2) کالای در جریان ساخت یعنی کالاهایی که تا پایان دوره حسابداری بخشی از آنها تکمیل شده، و 3) کالای ساخته شده ، یعنی کالای تکمیل شده و آماده برای فروش است. همچون سایراقلام داراییهای جاری ، موجودی کالا نیز باید از میزان بهینه ای برخوردار باشد زیرا سرمایه گذاری بیشتر یا کمتر از حد لازم موجب افزایش هزینه فرصت یا موجب از دست دادن مشتریان می شود.
6-6 مدیریت موجودی کالا و سیستم بهنگام
چون پویایی و تغییر از اصول اولیه دنیای امروز است در نتیجه مدیریت برای سازگاری با شرایط محیطی، باید تعدیل و اصلاح سیستم ها را همواره مورد توجه قرار دهد.یکی از سیستمهای جدید، سیستم بهنگام است که هدف آن جلوگیری از راکد ماندن سرمایه به شکل موجودی است. اساس این روش فرایند یکنواخت و پایدار تولید از طریق سیستمی است که حداقل موجودی را استفاده کند. این روش اولین بار در شرکت اتومبیل سازی تویوتای ژاپن بکار گرفته شده، در این کشور توسعه یافته است، که شاید دلایل آن جمعیت زیاد ، منابع طبیعی اندک این کشور، جلوگیری از اشغال فضای کار و راکد ماندن سرمایه به شکل موجودیها باشد. هدف روش تولید بهنگام ، 1) حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده، 2) بهبود کیفیت تولید ، 3) تأکید بر بهبود مستمر و 4) تأکید بر ساه سازی عملیات است.
منبع: کتاب مدیریت مالی جلد اول
مولفین: دکتر احمد مدرس و فرهاد عبداله زاده
X
اشتراک و بوک مارک کردن این تاپیک در شبکه های اجتماعی
۳۱ مرداد ۱۳۹۱ - ۱۴:۴۷:۲۵