خواص عرق بید مشک
● خانواده: Salicaceae (تیره بید )
● نام علمی: Populus nigra
● معرفی گیاه: این گیاه نژادی از بید است، که اندازه آن از بید معمولی کوچک تر است. سنبله های آن
دارای اسانس معطری هستند . گل های آن قبل از باز شدن برگ ها ظاهر می شوند و معطرند . در بهترین نوع آن
زرد ی رنگ گل بیشتر است. معمولاً د ر مناطق معتد ل و مرطوب می روید .
● قسمت های مورد استفاده: شاخه میوه دار
● خواص د رمانی: طبیعت آن سرد و تر است. مقوی قوای دماغی، قلب، مفرح روح، ملین مزاج، ضد سر درد و
درد های عضلانی، پایین آورند ه قند خون و آرام بخش است. چنانچه عرق بید مشک بد ون مواد شیرین کننده
مصرف شود ، به میزان قابل توجهی قند خون را کاهش می دهد .
بید مشک گیاهی ملین و تقویت کننده قلب ،اعصاب و محرک قوای جنسی است.این گیاه داروئی دستگاه گوارش
را تقویت کرده و اشتها را افزایش می دهد. جوشانده برگ یا پوست درخت بیدمشک سبب دفع انگلها و کرمهای
معده و روده می شود.
بیدمشک تقویت کننده دستگاه عصبی بوده و جوشانده برگ آن با عسل اعصاب را آرام می کند.همچنین
عرق بیدمشک آرام بخش و خواب آور است،جوشانده گل بیدمشک همراه با شکر، ناراحتی های عصبی،
افسردگی ،دردهای عصبی و روماتیسمی را بهبود می بخشد.
عرق بیدمشک مقوی قلب بوده و برای حفظ سلامتی آن بسیار مناسب و موثر است و همچنین باعث کاهش
تب شده و خاصیت تب بری دارد.
بهار طبيعت در آذربايجان غربي با شکوفه کردن و به گل نشستن درختان بيد مشک شروع مي شود و بيدمشک
نخستين درختي است که در شهرهاي مختلف آذربايجان غربي به عنوان پيک بهاري به گل مي نشيند.
مردم آذربايجان غربي، شکوفه هاي بيدمشک را به عنوان پيام آوران شادابي و آرامش مي دانند و موسم چيدن
شکوفه هاي بيدمشک را سرآغاز شکوفايي و سرسبزي طبيعت دل انگيز قلمداد مي کنند.
در شهرهاي اروميه، سلماس و خوي درختان بيدمشک با اولين تلالو گرم شدن هوا شکوفه مي کنند و مردم نيز
سعي مي کنند قبل از بارش هاي بهاري شکوفه هاي بيدمشک را جمع آوري و به بازار مصرف عرضه کنند.
در اعتقادات مردمي، شکوفه هاي بيدمشک بايد قبل از بارندگي ها چيده و تبديل به عرق شوند زيرا نشستن
قطرات باران بر روي شکوفه هاي بيد مشک باعث مي شود عرق هاي تهيه شده مطلوبيت کافي را نداشته باشد.
در روزهاي آغازين بهار، برداشت شکوفههاي بيدمشک، بازار و مغازههاي گلاب فروشان دراروميه را آکنده از عطر
روحانگيز و مطبوع شکوفههاي زيباي آن مي کند.
شکوفههاي بيدمشک که در اصطلاح محلي «پيش پيشا» خوانده ميشود از نوعي درخت بيد که در کنار مزارع
و نهرهاي آب کاشته ميشود، به دست ميآيد.
بيدمشک داراي خواص پزشکي متعددي است و عطر و طعم آن از گذشتههاي دور مورد توجه انسان ها بوده به
طوري که عرق و ساير اقلام تهيه شده از آن به عنوان يکي از سوغاتيها در آذربايجان غربي در کشور شهرت دارد.
در اکثر خانههاي مردم آذربايجان غربي مقداري از اسانس بيدمشک به دليل خاصيت درماني آن نگهداري ميشود.
عرق بيدمشک با داشتن ترکيباتي چون تانن، ساليسين، ژرانيون و مقدار کمي اسيد اسيتيک به عنوان داروي موثر
در تقويت قلب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگي شهرت يافته است.
مردم اروميه باور دارند که عرق بيدمشک در رفع کم خوني، ناراحتيهاي قلبي و تسکين اعصاب کاربرد دارد.
همچنين شربتي که از بيدمشک تهيه ميشود به عنوان يک نوشيدني معطر و خوش طعم در آيينها و ديد
و بازديدها مورد استفاده قرار ميگيرد.
عرقگيري از بيدمشک در اروميه به عنوان يک سنت ويژه با آيين خاص و به وسيله دستگاه هاي تعريق و عموما
توسط بانوان انجام ميگيرد.
اهالي اروميه به پاکيزگي وسيله عرقگيري بيدمشک و خود شخص عرق گيرنده اهميت زياد ميدهند حتي به اعتقاد
آنها عرقگيري نبايد به وسيله افرادي که نماز نميخوانند، انجام پذيرد.
به استناد آمارهاي ارائه شده، سالانه 300 تن بيدمشک توسط واحدهاي تبديلي استان جذب ميشود که از اين
ميزان حدود 600 هزار ليتر عرق به دست ميآيد.
به اندازه اين ميزان نيز در خانوادهها به وسيله دستگاه هاي عرق گيري تبديل به اسانس ميشود.
هماکنون هر کيلوگرم شکوفه بيدمشک، بين 15 هزار ريال تا 20 هزار ريال در بازار اروميه قيمت دارد.
شکوفههاي بيدمشک علاوه بر تهيه عرق آن، در نقلسازي نيز به کار ميرود که توسط قنادان با تجربه اين کار
صورت ميگيرد.
نقل بيدمشک و عرق اين شکوفه مطبوع بهاري، از جمله سوغاتيهاي اروميه است که مسافران هنگام ترک
اين شهر، آن را با خود به همراه مي برند.
بنا به اعلام مسوولان کشاورزي آذربايجان غربي، سالانه بيش از يک ميليون ليتر انواع عرقيات گياهي در
آذربايجان غربي توليد مي شود که عرق بيد مشک بخش مهمي از آن را شامل مي شود.
تهيه عرق بيد مشک در آغازين روزهاي بهار يکي از سنت هاي قديمي خانواده هاي آذربايجان غربي به ويژه
اروميه است که به شکل سنتي انجام مي شود.
استفاده از عرق بيدمشک در تهيه نقل و شيريني و شربت نيز به سبب عطر ، طعم و بيش از همه خاصيت
شفا بخشي آن در آذربايجان غربي متداول و درآنسوي مرزها نيز به عنوان سوغات خاص اين ديار زبان زد
عام و خاص است.
Linkback: https://irmeta.com/meta/b1557/t2147/