حذف شیر و پوکی استخوان
رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت: شیر منبعی مهم در تامین کلسیم و پروتئین مورد نیاز بدن است. مصرف این ماده غذایی مهم برای جلوگیری از پوکی استخوان مهم است. در شرایطی که اکنون هم در زمینه پوکی استخوان با مشکلاتی مواجهیم
.«زهرا عبداللهی» رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درست زمانی از کاهش 14 درصدی مصرف شیر و احتمال افزایش شکستگیهای استخوانی در کشور خبر میدهد که هر روز کارشناسان تغذیه از ایرانیها میخواهند مصرف شیر را در سبد غذایی روزانه خود قرار بدهند؛ آنهم نه به خاطر جلوگیری از شکستگی در روزگار پیری بلکه برای فرار از تاثیرات ریزگردها که آسمان 22 استان کشور را هدف گرفته است. هرچند آمار عبداللهی با آمار 60روز گذشته «حسین چمنی» مشاور انجمن صنایع لبنی که از کاهش 22درصدی مصرف و خرید شیر در کشور خبرداده بود، کمی سوال برانگیز است اما آنچه مسلم است، این است که هر دو از کاهش نگرانکننده مصرف شیر در میان جامعه ایرانی صحبت میکنند. آنطور که دکتر زهرا عبداللهی هم میگوید،تورم و گرانی، هشدارها درباره خطرات پزشکی ریزگردی را بیتاثیر کرده تا شیر در سفره غذایی ایرانیان نایاب شود. سفرهایرانیانی که براساس آمار موجود 44 درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهند و به گفته حسین راغفر، تدوینگر نقشه جغرافیایی فقر کشور، زیر خط فقر قرار دارند. به عبارت دیگر نزدیک به 50درصد از ایرانیها نهتنها نمیتوانند از فواید شیر برای داشتن یک زندگی سالم و جلوگیری از دردهای استخوانی در دوران پیری استفاده کنند، که قادر به استفاده از شیر به عنوان یکی از ارزانترین راههای مقابله با اثرات ریزگردها نیستند.
ریزگردها برنده شدند
عبداللهی شیر را منبعی مهم در تامین کلسیم و پروتئین مورد نیاز بدن میداند و میگوید: «مصرف این ماده غذایی مهم برای جلوگیری از پوکی استخوان مطرح است. در شرایطی که اکنون هم در زمینه پوکی استخوان با مشکلاتی مواجهیم، ادامه روند کنونی کاهش مصرف شیر میتواند بار بیماریها و شکستگیهای استخوانی را افزایش داده و هزینههای مراقبتی زیادی را بهدنبال داشته باشد.» او از تدوین سند ملی تغذیه و امنیت غذایی با همکاری انستیتو تغذیه و موسسه ملی تحقیقات سلامت خبر میدهد و میگوید: این سند پس از تصویب در شورایعالی سلامت و امنیت غذایی به شورای سلامت استانها ابلاغ میشود تا جهت بهبود امنیت غذایی اقدامات لازم صورت گیرد. عبداللهی کنترل و ثابت نگهداشتن قیمت موادغذایی را از مهمترین شروط برقراری امنیت غذایی میداند و میگوید: «اهمیت این موضوع از آن جهت است که مردم باید توانایی خرید موادغذایی مهم را داشته باشند. بر این اساس این مقوله در سند ملی تغذیه و امنیت غذایی مورد توجه قرار گرفته است.» شیر درحالی از دسترس بسیاری از خانوارهای ایرانی دور میشود که «حمزه» استادیار دانشگاه علومپزشکی کرمانشاه نوشیدن شیر را یکی از راهکارهای اصلی برای مقابله با اثرات ریزگردها در سلامتی شهروندان اعلام میکند. به گفته او تاثیر منفی ریزگردها بر سلامت عمومی و سلامت دستگاه تنفسی ما هنگامی که گرمای هوا بالاتر است، بیشتر هم میشود بنابراین توصیه میشود هنگام آلودگی هوا ساعتهای خنکتر روز برای خروج از منزل انتخاب و مایعات و شیر مصرف شود.
اما در حالی شهروندان ایرانی این روزها برای خرید شیر به ایستگاه بیپولی رسیدهاند که عدم مصرف شیر بدون وجود ریزگردها هم مشکلات جسمی زیادی برای آنها بهوجود خواهد آورد. از سوی دیگر مطالعات جدید دانشمندان نشان میدهد که خوردن شیر باعث تقویت حافظه در ذهن میشود و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. علاوه بر آن از زمانی که ریزگردهای عربی آسمان ایران را هدف گرفته یکی از هشدارهای جدی کارشناسان مصرف شیر بود. براساس مطالعهای که توسط دانشمندان انجام شد آنها دریافتند شیر باعث میشود تا تمام مواد مغذی مورد نیاز مغز تامین شود، بررسیها نشان میدهند شیر بر سلامت روانی تاثیر بسزایی دارد و عملکرد مغز و حافظه را بهبود میبخشد.همچنین شیر باعث میشود تا تصمیمگیریها عاقلانهتر و منطقیتر شود و در عصبانیتهای اوج اتفاقات بتوانیم خود را به بهترین شکل ممکن کنترل کنیم. محققان نیزبه این نتیجه رسیدهاند که شیر باعث میشود مغز همیشه جوان بماند و زود پیر نشود و زوال عقل و آلزایمر تا سن 80سالگی به سراغ افراد نیاید.
شیر غذای ضروری همه گروههای سنی
پیامدهای عدم مصرف شیر روزانه تنها در سنین پیری با دردهای استخوانی خود را نشان نمیدهد، بلکه احمد خداداد فوق تخصص کبد و گوارش کودکان، شیر را به علت داشتن کلسیم و املاح، به عنوان یک غذای ضروری برای همه گروههای سنی توصیه میکند و میگوید: «از دوسالگی تا کهنسالی به افراد توصیه میشود که در برنامه غذای روزانهشان، شیر را قرار دهند تا هم رشد استخوانیشان بهتر شود و هم از پوکی استخوان و شکستگیها در آینده کاسته شود.»
به گفته او هر انسان بالغ به روزانه یک گرم کلسیم نیاز دارد که هر یک لیوان شیر معادل 300 میلیگرم کلسیم است پس باید افراد روزانه ۳ لیوان شیر مصرف کنند.
کوتاهی قد، کاهش بهره هوشی
مصرف شیر در کشور در حالی به مانع بیپولی خورده است که جامعه ایرانی بدون مشکل مالی هم میل زیادی به خوردن شیر و لبنیات نشان نمیداد و این مسئله سالها بود که به یکی از دغدغههای کارشناسان تغذیه تبدیل شده بود.
از جمله «حسین چمنی» مشاور انجمن صنایع لبنی با تاکید بر اینکه نگاه مردم، جامعه و مسئولان باید نسبت به این ماده حیاتی عوض شود، میگوید: «شیر نباید همانند سایر کالاها سنجیده شود زیرا هیچ محصول جایگزینی برای شیر و فرآوردههای لبنی وجود ندارد.» به گفته او رابطه مستقیمی با مصرف فرآوردههای لبنی و افزایش بهرهوری افراد وجود دارد بهطوری که افزایش مصرف این محصولات باعث افزایش کارایی، طول عمر، توانایی و انجام کار میشود.
او تاکید میکند که هیچ ماده غذایی برای جایگزینی شیر و فرآوردههای لبنی وجود ندارد. غلات، میوه، گوشت، حبوبات و دانههای روغنی را میتوان با محصولات دیگر جایگزین کرد اما در مورد شیر و فرآوردههای لبنی این امکان وجود ندارد. چمنی آب پاکی را روی دست همگان میریزد میگوید: «در صورت کاهش مصرف شیر و فرآوردههای لبنی در سبد غذایی خانوارها شاهد انواع بیماریها از جمله کوتاهی قد، کاهش بهره هوشی، پوکی استخوان و سایر بیماریها خواهیم بود.»
120 هزار شکستگی در سال
هرچند هشدارها درباره پیر شدن جامعه ایرانی جامعه ایرانی هر روز بیشتر میشود اما جامعه ایرانی هنوز پیر نشده است با این وجود آمارهای چمنی نشان میدهد که در سال 120 هزار شکستگی ناشی از پوکی استخوان در کشور اتفاق میافتد که حساب و کتابهای او هزینه آن را 1200 میلیاردتومان در یک سال مشخص میکند.
به گفته او در هر ساعت 2.3 نفر به دلیل عارضه شکستگی استخوان در کشور میمیرند و هر ساعت 6.8 نفر به دلیل پوکی استخوان برای تمام عمر زمینگیر میشوند.
سرانه مصرف شیر ایران کم است
مشاور انجمن صنایع لبنی سرانه مصرف شیر کشور را از نگاه مسئولان 85 کیلوگرم عنوان میکند اما توضیح میدهد: «با کاهش 22 درصدی که طی دو سال گذشته بعد از گرانی لبنیات در کشور اتفاق افتاده است به اعتقاد من این میزان 65 کیلوگرم است.»
این درحالی است که سایر کشورهای توسعه یافته سرانه مصرف شیر 300 کیلوگرم دارند و در برخی از این کشورها به 500 کیلوگرم نیز میرسد. یعنی حتی اگر آمارهای دولتی را مبنی بر سرانه مصرف در کشور 85 کیلوگرم درنظر بگیریم تا رسیدن به سرانه 300کیلوگرمی جهانی آن فرق دارد. اما آمار رسمی هم نتوانسته مسئولان را متوجه پیامدهای کمبود شیر در سلامت جامعه کند
.مسئله تا آنجا پیشرفته که به گفته چمنی طرح شیر در مدرسهها هم ناقص اجرا میشود: «بهطوری که امسال کاهش 30 تا 50 درصدی عرضه شیر در مدارس را شاهد هستیم و 70 نوبت توزیع سالهای گذشته به 30 نوبت میرسد.»
حال سوال اینجاست که با توجه به اینکه هشدارها درباره پیرشدن جمعیت هر روز از سوی مسئولان شنیده میشود آیا آنها قصد ندارند با ثابت نگهداشتن قیمت اقلام ضروری از داشتن یک جمعیت پیر با هزینه بالای درمان در زمان کهنسالی جلوگیری کنند؟البته اگر ریزگردها اجازه بدهند از جوانی به پیری برسند!
Linkback: https://irmeta.com/meta/b854/t15627/