در ادامه مطالب قبل ...

نتایج پژوهش وودز و برنز، 1984 نشان داد که افراد نوع A مشکلات تنفسی مانند آسم و سرفه‌های مکرر و نشانه‌های بیماری‌های دستگاه گوارش مانند زخم، سوء هاضمه و تهوع را به میزان بیشتری گزارش کرده‌اند.

پژوهش‌های متعددی به منظور دست یافتن به رابطه‌ ای میان رفتار تیپ شخصیتی A و بیماری‌های عروق کرونر قلب انجام گرفته و اکثر تحقیقات مؤید چنین رابطه‌ای بوده است.

به‌طور مثال بوت کیولی و فریدمن، 1987، احتمال ابتلا به بیماری‌های عروق کرونر قلب در زنان و مردان نوع A به ویژه در رده‌های کارمندی و مدیریتی، بیش از بزرگسالان نوع B است.

 به نظر می‌رسد که افرادی با شخصیت تیپ A بیشتر در معرض خطر مرگ ناگهانی قرار دارند (پرینی و همکاران، 1995).

امروزه سبک زندگی تیپ شخصیتی A در کنار عوامل دیگر به خصوص عوامل موثر بر بیماری‌های قلبی مثل فربهی، مواد موجود در رژیم غذایی مانند نمک، چربی‌ها و کلسترول، عدم تحرک جسمی، سابقه فشار خون بالا و مواردی از این قبیل، بر از بین رفتن سلامت روانی موثر قلمداد می‌شود.

در ایران حدود 38 درصد از مرگ و میرها به دلیل مشکلات عروق کرونر قلب می‌باشد.

 این آمار نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا از حد نرمال بیشتر می‌باشد.



پرسشنامه

آیا شما تیپ شخصیتی A هستید؟

لطفا در صورت تمایل به سؤالات زیر یه صورت بله یا خیر پاسخ دهید.

آیا در مکالمات روزمره خود روی برخی کلمات تاکید می‌کنید؟

آیا به طور سریع غذا می‌خورید و به طور سریع حرف می‌زنید؟

به نظر شما باید به کودکان یاد داد که بهترین باشند؟

آیا وقتی کسی کند کار می‌کند بی‌حوصلگی نشان می دهید؟

آیا وقتی دیگران سخن می گویند آنها را وادار می کنید که زود حرف خود را بزنند؟

وقتی احساس می‌کنید محدود شده‌اید یا باید در رستوران منتظر خالی شدن میز باشید، خیلی عصبانی می‌شوید؟

وقتی کسی برای شما حرف می‌زند، همچنان ادامه افکار شخصی خود را دنبال می‌کنید؟

آیا سعی می‌کنید در حال اصلاح یا آرایش کردن، صبحانه نیز بخورید؟

آیا اتفاق می‌افتد که در تعطیلات تابستانی کار کنید؟

آیا بحث‌های مربوط به موضوع‌های مورد علاقه خود را هدایت می‌کنید؟

آیا آنقدر مشغول به کار هستید که کمتر متوجه اطراف یا تغییر دکوراسیون خانه می‌شوید؟

آیا با مادیات بیشتر از مسایل اجتماعی درگیر هستید؟

آیا سعی می‌کنید فعالیت‌های خود را در کمترین زمان برنامه‌ریزی کنید؟

آیا اتفاق افتاده است که برای بیان نظرهای خود مشت گره کنید یا مشت بزنید (با هیجان شدید صحبت کنید)؟

آیا موفقیت‌های خود را به سریع کار کردن خود نسبت می‌دهید؟

آیا احساس می‌کنید که کارها باید همین حالا و سریع انجام گیرد؟

برای انجام دادن کارها، سعی می‌کنید ابزارهایی به کار ببرید که بیشترین بازده را دارند؟

آیا به هنگام بازی، معمولا سعی می‌کنید ببرید نه این که سرگرم شوید؟

آیا اغلب حرف دیگران را قطع می‌کنید؟

آیا وقتی دیگران تاخیر می‌کنند، عصبانی می‌شوید؟

آیا پس از غذا خوردن، بلافاصله از سر میز یا از سر سفره بلند می‌شوید؟

آیا احساس می‌کنید عجله دارید؟

آیا از بازده فعلی خود ناراضی هستید؟

ویژگی شخصیتی سرسختی مرکب از سه ویژگی تعهد، مبارزه جویی و کنترل است:

تعهد:

یعنی هرچه شخص با علاقه و دلبستگی خاص به كار و فعالیت بپردازد و یا با آن روبه‌رو ‌گردد، کمتر فشار روانی را تجربه می کند، افرادی که از ویژگی (شخصیتی) تعهد برخوردارند، چنانكه به فعالیتی بپردازند آن‌ را جالب و با اهمیت ارزیابی می‌كنند.

در ارتباط با كار و عمل و هرچیزی كه انجام می‌دهند، متعهدانه عمل می کنند، و در برخورد با محیط موضعی فعالانه و روی آورانه دارند نه موضعی منفعلانه و کناره گیرانه از محیط. آنان هدفمند هستند و رویدادها و اشیاء و اشخاص و محیط اطرافشان را با ارزش و معنادار تلقی می‌كنند.

كنترل:

یعنی هرچه شخص احساس كنترل ذهنی بیشتری را در مورد یك رویداد ادراك كند تأثیر نامطلوب فشار روانی بر او كمتر می‌شود.

 علاوه بر آن احساس كنترل ذهنی بر یك رویداد، سبب نوعی اقدام فرد برای رویارویی با شرایط و موقعیت‌های فشارزای زندگی می‌شود و او را بر آن می دارد گنجینه‌ای از انواع مختلف پاسخ‌ها را هنگام مواجهه با فشار روانی از خود بروز دهد تا رویدادهای فشارزای زندگی را به شرایطی تبدیل كند كه كمتر ناخوشایند و ناگوار تلقی شوند و با برنامه‌های جاری زندگی او هماهنگ و سازگار باشد.

بنابر این داشتن احساس كنترل ذهنی، فشار روانی را كم می‌كند و امكان استفاده از راهبردهای حل مشكله در كنار آمدن با فشار روانی را فراهم می‌آورد.

كسی كه احساس می‌كند بر فشارهای روانی خودش كنترل دارد می‌گوید "اگر الان سیگار را ترك كنم، بعداً سرطان ریه نمی‌گیرم" یا "اگر همیشه ورزش كنم، دچار بیماری قلبی نمی‌شوم".

بنابراین، یك جنبه مهم کاهش فشار روانی، میزان كنترل ذهنی شخص بر فشار روانی و ادراك او در این خصوص است.

احساس كنترل نداشتن برفشار روانی می‌تواند درماندگی آموخته شده ایجاد كند كه افسردگی‌زا است.

در عین حال احساس كنترل بر فشار روانی باعث می‌شود آدم‌ها سراغ سبك‌های زندگی پرخطر نروند و رفتارهای ضامن سلامتی داشته باشند.

مبارزه طلبی:

یعنی باور به این‌كه دگرگونی در زندگی یك امر عادی است و بایستی از آن بیشتر به‌عنوان فرصتی برای رشد و پیشرفت استفاده كرد تا به‌عنوان تهدیدی برای احساس ایمنی خود، این ویژگی از آن جهت فشار رویدادهای زندگی را كاهش می‌دهد، که خاصیت برانگیختگی و مبارزه‌جویی را در فرد بوجود می‌آورد و او را بر آن می دارد در جهت سازگاری مجدد با رویدادهای زندگی به تلاش‌هایی دست یازد كه موجب رشد و تحول و بالندگی او شود.

نخست: پیش‌بینی‌پذیری

حتی وقتی آدمی نمی‌تواند کنترلی بر فشار روانی داشته باشد اگر بتواند آن را پیش‌بینی کند از شدت آن کاسته می‌شود.

 آزمایش‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که هم آدمیان و هم حیوان‌ها رویدادهای آزارندهٔ پیش‌بینی‌پذیر را به رویدادهای آزارندهٔ پیش‌بینی‌ناپذیر ترجیح می‌دهند.

 در جریان یک آزمایش، برای موش‌ها امکان برگزیدن یکی از دو شق زیر فراهم شد:

 ضربهٔ برقی همراه با هشدار،

و ضربهٔ برقی بدون هشدار.

 هرگاه موش در آغاز هر سلسله کوشش آزمایشی اهرمی را فشار می‌داد، در آن صورت پیش از ارائه هر ضربهٔ برقی، صوتی فرا‌رسیدن ضربه را خبر می‌داد؛

 اما اگر موش اهرم را فشار نمی‌داد در همهٔ آن رشته کوشش هیچ هشداری به وی داده نمی‌شد.

 همهٔ موش‌ها به ‌سرعت یاد گرفتند اهرم را فشار دهند و این خود حاکی از آن است که ضربه‌های پیش‌بینی‌پذیر را به نوع پیش‌بینی‌ناپذیر آن ترجیح می‌دادند.

در واقع معلوم شده که اگر ضربه‌های پیش‌بینی‌پذیر حتی طولانی‌تر و شدید‌تر از نوع پیش‌بینی‌ناپذیر هم باشد باز موش‌ها آنها را ترجیح می‌دهند.

نکته اینجا است که در مورد ضربه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر در واقع هیچ دورهٔ امنی وجود ندارد، در حالی‌که در مورد آن یکی، تا هنگام دریافت هشدار بعدی حیوان می‌تواند تا حدودی آرام بگیرد (بادیا - Badia، کولبرتسون - Culbertson و هارش، Harsh ،۱۹۷۳).

پژوهش‌هائی نیز که نشان می‌دهد آدمیان ضربه‌های برقی فوری را به ضربه‌های تأخیری ترجیح می‌دهند، به همین رجحان رویدادهای آزارنده پیش‌بینی‌پذیر اشاره دارد.

عامل سوم: ارزیابی شناختی

یک رویداد فشارزای معیّن را دو آدم متفاوت ممکن است به دو صورت به طور کل متفاوت ادراک کنند و این امر به معنایی بستگی دارد که آن موقعیت در نظر هر یک از آنان دارد.

اهمیت خود واقعیت‌ های عینی یک موقعیت، کمتر از اهمیت برآوردی است که افراد از آن موقعیت ها می‌ کنند.

 پزشکانی که در کار مداوای سربازان زخمی در درمانگاه‌ های صحرایی هستند، غالبا" از واکنش آرام و بدون تشویش برخی از سربازان در برابر آسیب ‌های شدید به شگفت می‌آیند - آسیب‌ هایی که بیماران بیمارستان‌ های معمولی را به التماس برای دریافت داروهای دردزدا وا‌ می‌ دارد.-  نکته اینجا است که برای سربازان، اسیب و زخم به معنای آسوده شدن از عذاب و خطر میدان نبرد است.
به همین ترتیب ناراحتی ناشی از زایمان برای زنی که با اشتیاق در انتظار متولد شدن فرزندش می باشد، به مراتب کمتر فشارزا است تا برای زنی که هیچ میلی به مادر‌ شدن ندارد.

ادراک شخص از یک رویداد فشارزا، به برآورد او از درجه ی تهـدید آمیز بودن آن رویداد نیز بستگی دارد.

موقعیت‌ هایی که شخص آنها را به ‌صورت تهدیدی برای زنده ماندن خود (اطلاع از ابتلاء به سرطان) یا به‌ صورت تهدیدی برای اعتبار و ارزش خود (شکست در شغلی که خودش برگزیده) ادراک می‌ کند، بیشترین فشار روانی را ایجاد می‌ کنند.

ادامه ...

عامل پنجم: حمایت های اجتماعی

امکان دارد که حمایت عاطفی و توجه مردم، فشار روانی را تحمل‌ پذیرتر کند. معمولاً اگر انسان مجبور شود بدون یاری های دیگران و به تنهایی با رویدادهایی مانند طلاق، مرگ یک دسته محبوب یا بیماری سختی روبه‌ رو شود، این رویدادها آسیب‌زا می‌ شوند.
در عین حال، دوستان و افراد خانواده گاهی فشار روانی را دامن می زنند. ممکن است دست‌ کم‌ گرفتن و ناچیز جلوه‌‌دادن یک مسئله دشوار با اطمینان خاطرهای کورکورانه مانند "همه چیز درست می‌شود" بیشتر اضطراب‌ زا باشد تا فقدان هر نوع پشتیبانی و پشتگرمی.

پژوهشی در مورد دانشجویان دوره‌ های پس از لیسانس که می‌ باید امتحان‌ های مهمی را بگذرانند نمایان گر این نکته است که پشتگرمی ‌های واقع‌بینانه ی همسران آنان ("من هم نگرانم، اما می‌دانم هر چه در توان‌ داری به‌ کار خواهی گرفت") یاری‌ دهنده‌ تر است تا پشتگرمی‌ هایی که در آنها امکان شکست مطرح نمی‌شود ("هیچ نگران شکست در امتحان بودند بلکه علاوه بر آن نگران از دست رفتن آبرو و اعتبار خود نزد همسرشان هم شدند (مکانیک - Mechanic ،۱۹۶۲).

پژوهش‌ ها نمایان گر این نکته است که افرادی که پیوندهای اجتماعی گسترده‌ تری دارند، (ازدواج، دوستان و وابستگان نزدیک، عضویت در مجامع گروهی) بیش از کسانی که از پشتیبانی اجتماعی کمتری برخوردار هستند، عمر می‌کنند و کمتر از انان گرفتار بیماری‌های ناشی از فشار روانی می‌ شوند (کاب - Cobb ،۱۹۷۶؛ آنتونوفسکی - Antonovsky ،۱۹۷۹).

تحمل فشار روانی وقتی آسان ‌تر است که عامل فشارزا بر زندگی افراد دیگری هم اثر گذاشته باشد. چنین می‌نماید که فاجعه‌های همه‌گیر (مانند سیل، زمین‌لرزه‌، گردباد، جنگ) غالباً نیکوترین رفتارها را در مردم برمی‌ انگیزند (نیلسون - Nilswon و همکاران، ۱۹۸۱). هنگامی که مردم علیه یک دشمن مشترک یا در راه دستیابی به هدف مشترکی با هم کار می‌ کنند، اضطراب‌ ها و تعارض‌ های فردی به‌ دست فراموشی سپرده می‌ شود.

در جنگ‌ جهانی دوم در خلال بمباران شدید شهر لندن تعداد کسانی که از مشکلات عاطفی خود شکوه می‌کردند به‌طرز چشمگیری کاسته شد.

ادامه دارد...

بررسی رابطه تیپ شخصیتی A با فشار روانی در بین دانشجویان

هر کس حتی اگر یک بار کار و فشار طولانی مدت را چه در خانه و چه در محل کار تجربه کرده باشد، معنای کوفتگی جسمی و ذهنی را به خوبی درک می کند. در زمان آرامش شما به آسانی قادر به رویارویی با فراز و نشیب های زندگی هستید؛ اما وقتی فشار بیشتر از حد آستانه تجاوز کند حتی یک مشکل کوچک هم می تواند به یک بحران روحی تبدیل شود. حس از دست دادن کنترل و عدم توانایی برای غلبه بر واکنش های ناهنجار، تجربه ای بسیار ناخوشایند است، شما خود را می بینید در حالی که بر سر کودکانتان فریاد می زنید یا با وجود خستگی مفرط و نارضایتی همچنان در محل کار به کار خود ادامه می دهید و به ظاهر قادر به کنترل خود نیستید(پایفرورا، 1953).

فشار روانی و عوارض جانبی ناخوشایند آن، معلول عوامل متعددی است، فشار کار فقط یکی از این عوامل است. هر آنچه شخص معینی را فشارزا می کند نگرش ما به آن است هر چند ممکن است قادر به تغییر شغل خود نباشیم، ولی قطعاً می توانیم نگرش های خود را به آن ها تغییر دهیم.

بیماری سخت یکی از اعضای خانواده با مواجهه با یک مشکل مالی و یا هر گونه تغییر شرایط، از جمله حوادثی هستند که می توانند شما را تحت تأثیر قرار دهند. به طور کلی می توان گفت هر تغییر قابل توجهی در زندگی عادی شما، به طور بالقوه آغاز گر دوره ای از استرس و فشار روانی است، می گوییم بالقوه؛ جرا که بروز فشار روانی و استرس بیش از همه چیز، منوط به طرز برخورد شخص با تغییر بوجود آمده است(پایفرورا، 1953).

این روزها دیگر همه ی مردم درباره فشار روانی یا فشار حرف می زنند، رسانه های همگانی رفتار غیر عادی با بیماری های غیر عادی را زاییده ی فشار روانی یا به عنوان فروپاشی روانی ناشی از تنش ها معرفی می کنند. برای نمونه: وقتی آدم اسم و رسمی دارد دست به خودکشی می زند می گویند زیر بار فشارهای زندگی به زانو درآمده است، دانش آموزان و دانش جویان در مدرسه و دانشگاه درباره ی فشار و فشار روانی یکدیگر صحبت می کنند و سخن از «بار فشارها دارد مرا خرد می کند!» میان مردم رواج دارد با این همه فشار روانی اصلاً چیست؟ به طور کلی هنگامی صحبت از فشار روانی یا استرس به میان می آید که شخص با رویدادهایی مواجه می شود که خودش آن را برای سلامتی جسم یا روانش مخاطره امیز بداند. این قبیل رویدادها را معمولاً رویدادهای تنش زا یا استرس زا و واکنش های مردم را به آن ها پاسخ های تنش زا می نامند(پایفرورا، 1953).

در عین حال مردم در برابر رویدادهای تنش زا واکنش های گوناگونی از خود نشان می دهند یعنی در برابر رویداد تنش زای واحد، بعضی ها گرفتار اختلال های وخیم روانی یا جسمانی می شوند در حالی که مردمان دیگر در برابر همان رویداد نه تنها دچار هیچ نوع اختلالی نمی شوند بلکه چنین رویدادی را فرصتی خواستنی برای چالش و کوشش به شمار می آورند(پایفرورا، 1953).

نوع تیپ شخصیتی در چگونگی مقابل فرد در مقابل فشار روانی تأثیر دارد، اگر شخصی خیلی پر انرژی، رقابت جو، بی حوصله و ستیزه جو باشد احتمالاً آثار و فشار روانی شدت پیدا خواهد کرد. با استفاده از یک سری آزمایشات، دو تیپ شخصیتی A، B را معرفی کردند. افرادی که تیپ شخصیتی A دارند به طور دائم عصبانی می شوند، تند تند حرف می زنند، احساس فوریت می کنند و اغلب به مسئولیت های خود می اندیشند. نقطه مقابل تیپ شخصیتی A، شخصیت تیپ B است. کسانی که شخصیت تیپ B دارند آرام، راحت و بدون نقش هستند. پژوهش ها نشان داده است که افراد تیپ A وقتی با موقعیت هایی روبه رو می شوند که برای سازگاری مجدد باید تلاش شدیدی به کار ببرند یا خشونت داشته باشند. (فریدمن و روزفمن ،1974).


راهکارها در ارسال های قبل بیان شد.

ادامه علائم استرس زا ...

چرخه اضطراب

همانطور که در تصویر پیوست مشاهده می شود، استرس طولانی مدت می تواند باعث چرخه ای از اضطراب شود. افرادی که از روی عادت، عمیق و سریع نفس می کشند (تنفس زیاد) تعدادی از علائم ترس آور بیماری ها را تجربه می کنند که شامل به سختی نفس کشیدن، احساس بغض در گلو، درد در قفسه سینه، تپش قلب، آشفتگی یا اختلال بینایی، بی حسی، سردردهای توان فرسا، بی خوابی و حتی ضعف و از حال رفتگی می شود.


هشدار:

اگر این تجارب برای شما حملات وحشتزدگی تشخیص داده نشده اند، یا در صورتی که حملات جدی تری مورد بررسی قرار نگرفته است، جستجوی راهکارهای پزشکی بسیار ضروری خواهد بود.

ترسهای مرضی یا فوبی ها(phobia)

استرس طولانی مدت می تواند باعث ترس های پیچیده اجتماعی شود. این ترس ها بر اساس افکار منفی مثل نگرانی در مورد ناتوانی در مقابله یا عدم تمایل به ذکر بعضی از موارد و نیز آشفتگی و خجالتی بودن در مواجهه با دیگران ایجاد می شوند.

کسانی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند، تمایل دارند که فکر کنند همه افراد با کفایت تر از آنها هستند و کوچکترین چیزی مثل فراموش کردن اسم اشخاص، خجالت کشیدن از آشنایی با افراد غریبه یا رفت و آمد در اماکن شلوغ و پرجمعیت، می تواند برای آنها باعث عذاب سختی شود.

یکی از ترس های همگانی و عمومی، هراس از مکان های باز (agoraphobia) است که اغلب از آن به عنوان ترس از فضای باز یاد می شود.

این نوع ترس بسیار پیچیده و دشوار است که شامل ترس از روبرویی با افراد غریبه یا مکان های شلوغ و یا حتی تنها بیرون رفتن است.

افراد مبتلا به این ترس ممکن است به علت ترس از قضاوت دیگران، خود را در خانه زندانی کنند.