روانشناسی صنعتی سازمانی چیست؟

تعريف كار: آدام اسميت معتقد است كه سعادت و ثروت هر ملت، بسته به نيروی كار مردم آن است. هانري ميلر می‌گويد: كار و زندگی، لازم و ملزوم‌اند؛ كار كن  برای زندگی و زندگی كن  برای كار. هنری فورد معتقد است شخصی كه از كار می‌گريزد، از زندگی می‌گريزد. اسكار وايلر نيز گفته است كه هرچه كار سخت باشد، بيكاری از آن سخت‌تر است…



تعريف روانشناسی كار: در تعريف روانشناسی كار می‌توان گفت،‌ رشته‌ای از روانشناسی كه در آن رفتار آدمی در رابطه با كار مورد مطالعه قرار می‌گيرد. هدف اصلی روانشناس كار نيز مطالعه و كاربرد آن دسته از اصول و يافته‌های علم روانشناسی است كه در رابطه بين انسان و كار او اثر می‌گذارد. بنابراين، می‌توانيم قلمرو  روانشناسی كار را به عنوان مطالعه رفتار آدمی در آن جنبه از حيات بدانيم كه:

با « كار» پيوندی تنگاتنگ دارد و رفتار آدمی را در رابطه با آن تحت مطالعه و بررسی قرار می‌دهد.

برای به حداقل رسانيدن اين مشكلات انسانی در كار، از قوانين و يافته‌های روانشناسی استفاده می‌كند.

در روانشناسی كار كوشش اصلی روانشناس آن است كه:

●هر سازمان توليدی يا خدماتی به توليد آن دسته از كالاها و خدمات بپردازد كه اولاً، نيازهای «معقول» آدمی را تأمين كند و ثانياً، در اين راه، رفاه جسمی و ارزش‌های شخصی و انسانی مردم نيز مورد توجه قرار گيرد.

●كارايی و خاصه اثربخشی فعاليت كاركنان سازمان‌ها در توليد و توزيع كالاها و خدمات، افزايش يابد.

● شرايطی فراهم شود تا كاركنان سازمان‌ها، با اعتقاد و علاقه به فعاليت بپردازند.

●ارزش‌های شخصی و انسانی كاركنان سازمان‌ها هم چنان محفوظ باقی بماند و موجباتی فراهم گردد كه ايمنی كاركنان در زمينه سلامت جسمی و روانی، تأمين شود.

● بهداشت روانی كاركنان سازمان‌ها با تمام ابعاد آن تأمين شود و رشد و بالندگی شخصيت آنان همراه با افزايش كارايی و اثربخشی فعاليت‌شان، مورد‌نظر قرار گيرد.

● مسايل انسانی در محيط كار حل شود و اگر بخواهيم واقع بينانه‌تر بيان كنيم، «مسايل و مشكلات انسانی در محيط كار، به حداقل برسد و … ».



تعريف روانشناسی صنعتی:  در تعريف روانشناسی صنعتی (كه اكنون ديگر از اين اصطلاح استفاده نمی‌شود) آمده است: مطالعه رفتار آدمی در جنبه‌هايی از حيات كه به كار مربوط است و بهره‌گيری از دانش حاصل از رفتار آدمی جهت به حداقل رسانيدن مشكلات وی در كار.



تعريف روانشناسی صنعتی سازمانی: اين رشته روانشناسی را چنين تعريف كرده است: كاربرد اصول روانشناسی در محل كار و مطالعه عواملی كه در سازمان‌ها بر كاركنان اثر می‌گذارد. به اعتقاد اسپكتور، روانشناسی صنعتی و سازمانی، يعنی يافتن اصول علمی و به كارگيری آن در محل كار.



كاربردهای كنونی روانشناسی در محيط كار

امروزه در كاربرد روانشناسی كار به پديده‌هايی نظير «تفاوت‌های فردی»، «ساختار سازمانی»، «پاداش و دستمزد» «ساختار گروهی در سازمان»، «نظام تنبيه و تشويق»، «طراحی وسايل كار»، «شرايط كار»، «انگيزش كاركنان» و نظاير آن توجه می‌شود و قابل پيش‌بينی است كه در آينده نيز توجه روانشناس كار يا روانشناسی صنعتی و سازمانی به جای «عوامل منفرد»، به «عمل متقابل رفتار آدمی» و عوامل ديگری نظير سازمان، شرايط كار، بهره‌وری، آدمك‌های مصنوعی و… معطوف شود.



Linkback: https://irmeta.com/meta/b393/t3607/