گسلهای بزرگ در پوسته زمین نتیجه حرکت برشی زمین هستند و زمینلرزهها نیز نتیجه نیروی رهاشده در حین لغزش سریع لبههای یک گسل به هم است. بزرگترین نمونههای گسل، مرزهای میان ورقههای زمینساختی کره زمین است. از آنجا که یک گسل معمولاً از یک شیار مستقیم و مرتب تشکیل نشده و ناحیهای از تغییر شکلهای پیچیده زمین را در بر میگیرد معمولاً بجای گسل از «منطقه گسلی» صحبت میکنند.بزرگ ترین گسل ایران گسل زاگرس میباشد
گسلی معمولی در ذینگولیر ایسلند
طبقهبندی زایشی گسلها
گسل معکوس (RERVERSE) :
گسلی است که در آن کمر بالا(فرادیواره) به طرف بالا حرکت کرده باشد. فرا دیواره به بلوکی ازگسل گفته میشود که در جهت شیب سطح بین دو بلوک قرار دارد گسل معکوس دارای شیب ۳۰ تا ۴۵ درجه میباشد
گسل معکوسیکه شیب آن کمتر از ۳۰ درجه و بیشتر از ۱۰ درجه باشد را گسل راندگی(THRUST) گویندو اگر شیب گسل کمتر از ۱۰ درجه باشد آن را رورانده(OVER THRUST)مینامیم. توجه:گسل های روراندهای که وسعت زیادی دارند را NAPPE (سفره)هم مینامند.
گسل امتدادلغز (Strike Slip Fault یا Transcurrent Fault).
در این گسلها جابجایی کلی (لغزش کلی) در راستای امتداد گسل است، یعنی لغزش امتدادی بر لغزش شیبی برتری دارد. این نوع گسل دو حالت راستلغز(DEXTRAL) و چپلغز(SINISTRAL) دارد. گسل نرمال(NORMAL): در این نوع از گسل فرا دیواره به سمت پایین حرکت میکند توجه:گسل های نرمال کم شیب را گاهی اوقات LAG هم مینامند
طبقه بندی براساس شیب سطح گسل
گسلهای پرشیب (High angle faults)
گسلهای کم شیب (Low angle faults)
گسلهای قائم (Vertical faults)
طبقهبندی براساس حالت گسل نسبت به چینهبندی
گسل چینهای (Bedding Fault) (طبقهای)
گسل مطابق و نامطابق
طبقهبندی براساس وضعیت گسل نسبت به طبقات اطراف
گسل امتدادلغز (Strike Slip Fault)
گسل موربلغز (Oblique Slip Fault)
گسل طولی (Longitudinal Fault)
گسل عرضی (Transvers Fault)
گسل شیبلغز (Dip Slip Fault)
گسل چرخشی (Pivotal Fault) یا محوری
طبقهبندی گسلها براساس طرح آنها
در این روش گسلها را بر مبنای وضعیت آنها نسبت به یکدیگر طبقهبندی میکنند. در این تقسیمبندی:
گسلهای موازی (Parallel Fault)
گسلهای محیطی (Peripheral Fault)
گسلهای پَرمانند (Feather Fault)
گسلهای پوششی (En Echelon Fault) (پلهای)
گسلهای شعاعی (Radial Fault)
منبع: ویکی پدیا
Linkback: https://irmeta.com/meta/b296/t6049/