با سلام و تقدیم احترام
رويه ثبت ، محاسبه و تحليل هزينه هاي كيفيت COQ1- اهداف و تعاريف :هدف از اين رويه جمع آوري و طبقه بندي ، محاسبه و تحليل هزينه هاي كيفيت و شاخص هاي مربوطه به منظور استفاده مديريت در بهبود روند سيستم ، كاهش هزينه هاي كيفيت و ارزيابي آن با كيفيت محصول و اتخاذ تصميمات لازم در اين ارتباط مي باشد .
COQ : Cost of Quality هزينه هاي كيفيت : هزينه هاي صرف شده براي تامين و تضمين كيفيت رضايت بخش و نيز زيان هاي حاصله هنگامي كه رضايت فراهم نشده باشد .
2- دامنه کاربرد :اين رويه در تمامي واحدهاي موثر بر كيفيت كاربرد دارد .
3- مسئوليت ها :• واحد مالي : انجام هماهنگي و نظارت بر جمع آوري هزينه هاي كيفي و تجزيه و تحليل و تهيه گزارشات عملكرد براي دوره مالي ( و همچنين مسئوليت اصلي اجراي اين رويه به عهده مديريت مالي مي باشد . )
• واحد تضمين كيفيت : همكاري با واحد مالي جهت اجراء اين رويه در خصوص پيگيري اقدامات اصلاحي و پيشگيرانه تعريف شده
• كليه واحد ها : جمع آوري و ثبت و شرح هزينه هاي كيفي در فرمهاي مربوطه و همكاري با واحد هاي مالي و تضمين كيفيت در اجراء اين رويه
4- مراجع و مدارک مرتبط :- استاندارد COQ استراليا AS 2561- 1982
- روش اجرايي اقدامات اصلاحي و پيشگيرانه
- روش اجرايي كنترل سوابق كيفيت
5- پيوست ها :ـ ليست فرمها :- فرم ثبت هزينه هاي كيفيت واحدها با كد : FI-CO-A
فرم جمع بندي هزينه هاي كيفيت واحدها با كد : FI-CO-B
- فرم طبقه بندي هزينه هاي كيفيت با كد : FI-CO-C
نمودارها و تحليل هاي هزينه هاي كيفيت
6 ـ شرح فعاليت ها : 1-6 - تشريح هزينه هاي كيفيت :براي حسابداري هزينه هاي كيفيت ، می توان از سه روش زير ممیزی نمود :
1-6-1- هزينه هاي پيشگيري و ارزیابی :هزينه های پیشگیری شامل هزينه هايي هستند كه در ارتباط با طراحي و توليد محصول جهت پيشگيري از توليد محصولات فاقد انطباق صرف گرديده اند يا به عبارتي هزينه هايي هستند كه جهت توليد فرآورده به طور درست در بار اول صرف گرديده اند .
اين گروه هزينه ها عبارتند از هزينه هاي برنامه ريزي كيفيت ، مميزي كيفيت ، طرح ريزي سيستم كيفيت ، مشاوره سيستم كيفيت ، تهيه مستندات سيستم كيفيت ، بازنگري قرار داد فروش ، امكان سنجي ساخت محصولات ، مميزي تامين كنندگان ، آموزش ، برنامه ريزي فراخوان محصول و ساير هزينه هاي مشابه مي باشد.
هزينه های ارزیابی، هزينه هايي هستند كه براي ارزيابي يا بازرسي مواد و قطعات خريداري شده ، قطعات نيمه ساخته و يا محصولات توليدي به منظور تعيين وضعيت كيفي محصولات و اطمينان از وجود مشخصات مورد نظر در آنها صرف مي شوند . اين هزينه ها شامل بازرسي مواد اوليه ، حين توليد و محصول نهايي و هزينه هاي مشابه ديگر را در بر مي گيرد.
1-6-2- هزينه هاي خرابي داخلياين هزينه ها زماني بوجود مي آيند كه محصولات ، قطعات مواد و خدمات ارائه شده نتواند خواسته هاي كيفي مورد نظر را برآورده سازند و قبل از رسيدن به دست مشتري در درون شركت شناسايي گردند. اين هزينه ها مواردي مانند : ضايعات و دوباره كاريهاي توليد ، بازرسي و آزمون مجدد ( براي اطمينان بيشتر و يا پس از اصلاح و دوباره كاري ) ، توقف خط توليد ، جداسازي ، درجه بندي محصولات و هزينه هاي مشابه ديگر
1-6-3- هزينه هاي خرابي هاي خارجي :اين هزينه ها آن دسته از هزينه ها يي هستند كه محصول توليد شده زماني كه به دست مشتري مي رسد عملكرد رضايت بخشي از خود نشان ندهد. اين هزينه ها شامل : بررسي شكايات ، محصولات برگشتي ،كاهش مشتري ، هزينه غرامت و هزينه هايي كه مشتريان در قبال بي كيفيتي محصول ما متحمل مي شوند را شامل مي گردد. ( مانند : جريمه ها و ... )
6-2- نحوه ثبت و محاسبه هزينه هامديران كليه واحدها بايستي كليه هزينه هاي صرف شده را با استفاده از فرم راهنماي هزينه هاي كيفيت در فرم ثبت ريز هزينه هاي كيفي واحد ها وارد نموده و در دوره هاي زماني تعريف شده توسط واحد مالي ( حداكثر سه ماهه ) به اين واحد تحويل نمايند.
تذكر : هزينه ها ي كيفيت مي بايست به تفكيك محصولات محاسبه شوند .
سرپرست حسابداري نيز در دوره هاي تعيين شده نسبت به جمع آوري اين فرمها از مديران واحد ها اقدام نموده ، سپس از اطلاعات كليه واحد ها نسبت به تكميل فرم جمع بندي هزينه هاي كيفيت اقدام نموده و با استفاده از فرمولهاي مربوطه شاخصها ي آنها را محاسبه مي نمايد .
کل هزینه های کیفیت / 100 × هزينه هاي پيشگيري و بازرسی = نسبت هزينه هاي پيشگيري و بازرسی به كل هزينه هاي كيفيت= CPIQ
کل هزینه های کیفیت / 100 × كل هزينه هاي خرابي = نسبت هزينه هاي خرابي به كل هزينه هاي كيفيت = CDQ
كل هزينه هاي كيفيت / 100 × كل هزينه هاي خرابي داخلي = نسبت هزينه هاي خرابي داخلي به كل هزينه هاي كيفيت = CIDQ
كل هزينه هاي كيفيت / 100× كل هزينه هاي خرابي خارجي = نسبت هزينه هاي خرابي خارجي به كل هزينه هاي كيفيت = CEDQ
كل فروش / 100× كل هزينه هاي كيفيت = نسبت كل هزينه هاي كيفيت به كل فروش = CQS
ميزان فروش / 100 × هزينه هاي خرابي - 1 = درصد انطباق
6-3- تحليل هزينه هاي كيفيت :سرپرست حسابداري پس از محاسبه شاخصهاي فوق ، با استفاده از رسم نمودارهاي مناسب نظير : پارتو و Pie نسبت به تحليل اوليه خود اقدام مي نمايد و سپس گزارش را به مدير مالي جهت تحليل نهايي ارائه مينمايد. ايشان نيز پس از تجزيه و تحليل نهايي يك نسخه را به مدير عامل و يك نسخه را به مدير تضمين كيفيت ارسال مي نمايد .
خطوط راهنماي زير مي تواند براي تحليل شاخص ها كمك كند :1- روند هزينه هاي خرابي داخلي و خارجي ترجيحا" روند صعودي نداشته باشد.
2- كاهش هزينه هاي پيشگيري و بازرسي مترادف با افزايش هزينه هاي خرابي نباشد .
3- افزايش هزينه هاي كيفيت با بهبود ساير شاخصهاي كيفي مثل امتياز محصولات و فرايند مترادف باشند و نسبت COQ ، كمتر از 5% باشد .
4- درصد انطباق ، بيشتر از 90 در صد باشد .
* كليه سوابق مربوط به اين رويه ، در چارچوب رويه كنترل سوابق كيفيت در واحد مالي نگهداري مي‌گردد.
مدير مالي با مقايسه درصد هزينه هاي پيشگيري و ارزيابي از يكسو و هزينه هاي خرابي از سوي ديگر در دوره ها ، به نقطه سر به سر هزينه هاي پيشگيري و ارزيابي دست پيدا نموده و در صورت لزوم اقدام اصلاحي و پيشگيرانه مطابق رويه اقدامات اصلاحي و پيشگيرانه تعريف نمايد .
دانلود فرمهای مورد نیاز
http://irmeta.com/meta/index.php?action=downloads;sa=view;down=310 پیروز باشید
Linkback: https://irmeta.com/meta/b283/t13075/
برد سرپرست مرجع حسابداری صنعتی
1 سپاس