با سلام
همانگونه که از نامش پیداست بنام ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان در حسابها منظور میگردد و با توجه به اینکه هر ساله باید محاسبه و در حسابها منظور شود و نحوه محاسبه سنوات کارکنان به این ترتیب است ذخیره مزایای هر کارمند هر ساله بر اساس کل خدمت کارمند محاسبه شده و از مبلغ محاسبه شده ثبت شده سال قبل را کم و بقیه را به حساب هزینه منظور مینمایند تا به روز شود چون سنوات هر کارمند با توجه به حقوق آخرین سال خدمت محاسبه میشود و یکی از اصول حسابداری این است که به میزان ذخیره سنوات کارکنان می بایستی دارائی نقدی و یا غیر نقدی داشته باشی که در بانکها همان پشتوانه مینامند
ذخیره مزایای پایان خدمت به دو صورت در حسابها هر ساله منظور می شود :
1 - مزایای پایان خدمت هرساله به کارکنان پرداخت می شود ودر صورتی که به سال بعد منتقل شود در سایر حسابهای پرداختنی می توان بعنوان سرفصل هزینه ها یا حقوق پرداختنی معوقه منظور می شود که در سال بعد پرداخت شود (می توان گفت که جزو بدهیهای جاری است ولی نه به نام ذخیره مزایای پایان خدمت )
2 - مزایای پایان خدمت در خاتمه خدمت ایشان بعد از چند سال پرداخت می شود که در این صورت جزو بدهیهای غیر جاری منظور می گردد.
با توجه به استاندارد های حسابداری ذخیره مزایای پایان خدمت جز بدهیهای غیر جاری طبقه بندی می شود .چون شما هیچگونه معیار منطقی برای سنجش وتفکیک آن به جاری وغیر جاری وجود ندارد همانطور که گفتید جزو بدیهای غیر جاری است فقط در صورتی که تصمیم داشته باشید در سال بعد قسمتی از سنوات را پرداخت کنید ان قسمتی که قرار است پرداخت شود به بدهیهای جاری میتواند . توجه داشته باشید که میتواند منتقل شود . اجبار و لزومی در کار نیست .
درصورتی میتواند بدهی کوتاه مدت باشد که زمان کار مشخص باشد ولی عموما چون مدت پایان کار مشخص نیست لذا جزء بدهیهای بلند مدت است.
مزایای پایان خدمتت کارکنان به دو طریق پرداخت میگردد که به طبع باعث دو روش حسابداری متفاوت نیز میشود.
طبق قانون و استاندارد هر دو روش پذیرفته میباشد:
1. محاسبه بازخرید خدمت کارکنان در پایان هر سال و پرداخت آن در ابتدای سال مالی بعد که ذخیره مزبور در حسابهای پرداختنی جاری طبقه بندی میگردد.
2. محاسبه بازخرید خدمت کارکنان در پایان هر سال و تعدیل ذخیره سنوات قبل و پرداخت آن در زمان قطع همکاری، بازنشستگی و یا استعفاء. که بدلیل نامشخص بودن زمان تسویه حساب و احتمال طولانی بودن مدت آن باید ذخیره مزبور در بدهیهای غیر جاری (بلند مدت) طبقه بندی گردد.
اگر قرارداد شرکت در میان سال تمام شود (پیمانکاری)و در بین سال با کارگران تصویه شود این بدهی جاری محسوب می شود (البته اغلب شرکتها به دلیل اینکه هزینه هر ماه را در ترازنامه محاسبه شود این کار را انجام میدهند در غیر این صورت در اسفند همه شرکتها زیان اساسی دارند؟) اگر به استانداردهای حسابداری یه نگاهی بیندازید خواهید دید حساب ذخیره سنوات خدمت یه عنوان یک گروه جراگانه و نه در طبقه بدهیهای غیر جاری طبقه بندی میگردد دقیق در تراز نامه بین بدهیهای جاری و بدهیهای بلند مدت یا غیر جاری .
بدهیهایی که در عرض یکسال ( بعد از صورتهای مالی ) قابل تسویه باشند تحت عنوان بدهیهای جاری در ترازنامه ارائه میگردد.
در مورد ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان امکان تسویه در عرض یکسال چیزی غیر ممکن است و در واقع بدلیل عدم اطمینان از تسویه در عرض یکسال در سرفصل بدهیهای غیرجاری منظور میگردد . ماهیت سرفصل حساب ذخائر بدهی غیر جاری میباشد و مثل ذخائر استهلاک دارائیها در تراز نامه در بدهیهای غیرجاری طبقه بندی میشود . و فقط قسمتی که در سال مالی جاری هزینه و قرار به پرداخت میباشد جزء بدهیهای جاری مانند سرفصل حقوق پرداختی در ترازنامه عنوان میگردد .
نویسنده : سروش آسمانی