تالار تخصصی حسابداری

با سلام

در دوران تورم ، تغيير روش از فايفو به لايفو موجب مي شود در محاسبات به ماليات كمتري برسيم ،

نشریه 65 سازمان حسابرسی
تغییرات حسابداری و اصلاح اشتباهات
بسیاری از واحدهای تجاری که درصدد تغییر روش به اولین صادره ار آخرین وارده برای قیمت گذاری موجودی کالا هستند سعی می کنند که این تغییر را در پایان سال انجام دهند ، زیرا در این صورت مدیریت برای ارزیابی اثرات این تغییر روش بر صورت های مالی و همچنین ارزیابی مطلوبیت این روش از نقطه نظر مالیاتی فرصت کافی خواهد داشت .
در چنین وضعیتی محاسبه اثرات تغییر بر سود (زیان) انباشته ابتدای دوره که تغییر در اصل حسابداری در آن دوره صورت گرفته است در برخی موارد غیر ممکن است و در چنین مواردی افشاء به نشان دادن آثار تغییر بر نتایج عملیات دوره تغییر ( شامل سود هر سهم) و توجیه دلایل عدم انعکاس اثرات انباشته محدود می شود.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مثال تشريحي :
ليست خريد ها :
1/1        270 عدد    هر واحد 1000 ریال
1/4        200 عدد    هر واحد 1100 ریال
1/6        140 عدد    هر واحد 1200 ریال
1/9        130 عدد    هر واحد 1250 ریال

موجودی پایان دوره 280 واحد می باشد - کالای آماده به فروش 1،000،000 ریال
فروش 1،200،000 ریال - نرخ مالیات 10%

            در روش لایفو                                                              در روش فایفو
-----------------------------------------------------             -------------------------------------------------------------
فروش ها از جدیدترین خریدها بوده است                        فروش ها از اولین خریدها انجام گرفته است
(اولین صادره ار آخرین وارده)                                       ( اولین صادره از اولین وارده)
پس پایان دوره از اولین خریدهاست                               پس پایان دوره از آخرین خریدهاست
270 عدد از خرید 1/1(270 * 1000)   270،000              130 عدد از خرید 9/1 ( 130 * 1250)     162،500
10 عدد از خرید 4/1( 10 * 1100)      11،000               140 عدد از خرید 6/1 ( 140 * 1200)     168،000
                                                                          10  عدد از خرید 4/1  ( 10 * 1100)      11،000
--------------------------------------          ------------              ---------------------------------------        --------------------
280 عدد پایان دوره                       281،000                 280 عدد پایان دوره                          341،500
 ------------------------------------------------------------             -------------------------------------------------------------------   
کالای آماده فروش                   1،000،000 ریال              کالای آماده فروش                       1،000،000 ریال
280 عدد پایان دوره                 (281،000 ) ریال             280 عدد پایان دوره                       (341،500) ریال
                                        --------------------                                                            --------------------
بهای تمام شده کالای                719،000 ریال                بهای تمام شده کالای                    659،000 ریال
فروش رفته                                                                فروش رفته
--------------------------------------------------------------             -------------------------------------------------------------------
فروش                                 1،200،000ریال                  فروش                                     1،200،000ریال
بهای تمام شده کالای             (719،000) ریال                 بهای تمام شده کالای                 (659،000) ریال
فروش رفته                                                                فروش رفته
                                         --------------                                                                    -----------------
سود                                    481،000 ريال                   سود                                        541،000 ريال
                                             
مالیات 10%                            48،100 ریال                   مالیات 10%                                54،100 ریال
--------------------------------------------------------------                ----------------------------------------------------------------

با احترام

Linkback: https://irmeta.com/meta/b277/t3601/

استانداردهای بین المللی هم روش LIFO رو تجویز نمی کنه ، البته در استانداردهای حسابداری مالی FASB روش LIFO مجازه .

International Accounting Standard 2 - Inventories
Introduction
Prohibition of LIFO as a cost formula
IN13 - The Standard does not permit the use of the last-in, first-out (LIFO) formula to measure the cost of inventories.l

اتفاقاً منع می کنه:
1 -  Prohibition یعنی ممنوعیت .
2 - does not permit یعنی اجازه نمی ده

برگرفته از استاندارد شماره 8:

روشهاي‌ محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌

22 .   براي‌ محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ موجودي‌ مواد و کالا روشهاي‌ مختلفي‌ با آثار متفاوت‌ به‌ كار گرفته‌ مي‌شود. اين‌ روشها از جمله‌
شامل‌ موارد زير است‌:

الف‌ .   اولين‌ صادره‌ از اولين‌ وارده‌،
ب‌   .   ميانگين‌ موزون‌،
ج   .   شناسايي‌ ويژه‌،
د   .   اولين‌ صادره‌ از آخرين‌ وارده‌،
ﻫ   .   موجودي‌ پايه‌، و
و   .   خرده‌ فروشي‌.

23 .   اولين‌ صادره‌ از اولين‌ وارده‌ عبارت‌ است‌ از محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌شده‌ موجودي‌ مواد و کالا
 براين‌ اساس‌ كه‌ تعداد موجود، بيانگر آخرين‌ خريدها يا آخرين‌ توليدات‌ است‌.
24 .   ميانگين‌ موزون‌ عبارت‌ از محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌شده‌ موجودي‌ مواد و کالا براساس‌ اعمال‌ بهاي‌ متوسط‌ در مورد واحد موجودي‌ است‌. ميانگين‌ موزون‌ از تقسيم‌ مجموع‌ بهاي‌ تمام‌شده‌ واحدهاي‌ موجودي‌ به‌ مجموع‌ تعداد واحدهاي‌ آن‌ موجودي‌ محاسبه‌ مي‌گردد و مي‌توان‌ از طريق‌ محاسبه‌ دايمي‌ (ميانگين‌ موزون‌ متحرك‌) يا محاسبه‌ ادواري‌ (ميانگين‌ موزون‌ سالانه‌، شش‌ ماهه‌ و...) به‌ آن‌ دست‌ يافت‌.
25 .   شناسايي‌ ويژه‌ روشي‌ است‌ كه‌ در آن‌ مخارج‌ مختص‌ هر يك‌ از اقلام‌ موجودي‌ به‌ آن‌ قلم‌ اختصاص‌ مي‌يابد. اين‌ روش‌ براي‌ اقلامي‌ مناسب‌ است‌ كه‌ صرفنظر از فرايند خريد يا توليد قابل‌ تشخيص‌ هستند. اما كاربرد اين‌ روش‌ در مواردي‌ كه‌ اقلام‌ متعددي‌ از موجودي‌ مواد و کالا از يكديگر قابل‌ تفكيك‌ نباشند، مناسب‌ نيست‌.
26 .   اولين‌ صادره‌ از آخرين‌ وارده‌ عبارت‌ است‌ از محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌شده‌ موجودي‌ مواد و کالا براين‌ اساس‌ كه‌ تعداد موجود بيانگر اولين‌ خريدها يا اولين‌ توليدات‌ است‌.
27 .   موجـودي‌ پايـه‌ عبـارت‌ است‌ از بهاي‌ تمام ‌شده‌ موجودي‌ مواد و کالا براين‌ اسـاس‌ كـه‌ يك‌ ارزش‌ واحد ثابت‌ به‌ بخشي‌ از موجوديها كه‌ تعداد آن‌ از پيش‌ تعيين‌ شده‌ است‌ نسبت‌ داده‌ مي‌شود و موجوديهاي‌ اضافه‌ براين‌ تعداد به‌ روش‌ ديگري‌ ارزشيابي‌ مي‌گردد. اگر تعداد واحدهاي‌ موجود، كمتر از حداقل‌ از پيش‌ تعيين‌ شده‌ باشد، ارزش‌ واحد ثابت‌ در مورد كل‌ تعداد موجودي‌ اعمال‌ خواهد شد.
28 .   روشهاي‌ مورد استفاده‌ جهت‌ تخصيص‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ به‌ موجودي‌ مواد و کالا بايد چنان‌ انتخاب‌ شود كه‌ براي‌ مخارجي‌ كه‌ واحد تجاري‌ براي‌ رساندن‌ كالا به‌ مكان‌ و شرايط‌ فعلي‌ آن‌ واقعاً  متحمل‌ شده‌ است‌، منصفانه‌ترين‌ تقريب‌ ممكن‌ را فراهم‌ آورد.
29  .   بهاي‌ تمام‌ شده‌ موجودي‌ مواد و کالا بايد با استفاده‌ از روشهاي‌ ” شناسايي‌ ويژه‌“، ” اولين‌ صادره‌ از اولين‌ وارده‌“ يا ” ميانگين‌ موزون‌“ محاسبه‌ شود.
30 .   روشهايي‌ از قبيل‌ ” موجودي‌ پايه“  و ” اولين‌ صادره‌ از آخرين‌ وارده“ معمولاً جهت‌ ارزشيابي‌ موجودي‌ مواد و کالا مناسب‌ نيست‌. زيرا كاربرد آنها اغلب‌ منجر به‌ مبالغي‌ بابت‌ موجودي‌ مواد و کالا در ترازنامه‌ خواهد گرديد كه‌ هيچ‌ رابطه‌اي‌ با سطح‌ اخير مخارج‌ ندارد. در صورت‌ استفاده‌ از روشهاي‌ مذكور، نه‌ تنها مبالغ‌ منعكس‌ شده‌ بابت‌ داراييهاي‌ جاري‌ گمراه‌ كننده‌ است‌ بلكه‌ اگر سطح‌ موجوديها كاهش‌ و قيمتهاي‌ قديمي‌تر به‌ سود و زيان‌ راه‌ يابد، نتايج‌ بعدي‌ نيز به‌ طور بالقوه‌ مخدوش‌ خواهد شد.
31 .   تكنيكهايي‌ مانند روش‌ هزينه‌يابي‌ استاندارد براي‌ محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ محصولات‌ يا روش‌ خرده‌ فروشي‌ براي‌ كالاها، هنگامي‌ مي‌تواند به‌ خاطر سهولت‌ كار مورد استفاده‌ قرار گيرد كه‌ نتايج‌ حاصل‌ از بكارگيري‌ آن‌ همواره‌ با نتايجي‌ كه‌ طبق‌ بند 29 به‌ دست‌ مي‌آيد، تقريباً يكسان‌ باشد.
32 .   هزينه‌يابي‌ استاندارد عبارت‌ است‌ از محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌شده‌ موجودي‌ مواد و کالا براساس‌ هزينه‌هاي‌ از پيش‌ تعيين‌ شده‌ براي‌ هر دوره‌ كه‌ برمبناي‌ تخمين‌هاي‌ مديريت‌ درخصوص‌ سطوح‌ مورد انتظار هزينه‌ها و عمليات‌، كارآيي‌ عملياتي‌ و مخارج‌ مربوط‌ محاسبه‌ مي‌گردد.
33 .   در مورد واحدهاي‌ خرده‌ فروشي‌ كه‌ تعداد زيادي‌ كالاهاي‌ متفاوت‌ و سريعاً در حال‌ تغيير دارند، كالاهاي‌ موجود در محوطه‌ واحدهاي‌ مزبور اغلب‌ برحسب‌ قيمت‌ فروش‌ به‌ كسر درصد معمول‌ براي‌ سود ناخالص‌ منعكس‌ مي‌شود. در چنين‌ شرايط‌ خاصي‌، اين روش‌ را (كه‌ به‌ روش‌ خرده‌ فروشي‌ موسوم‌ است‌) مي‌توان‌ به عنوان‌ تنها روش‌ عملي‌ براي‌ رسيدن‌ به‌ رقم‌ تقريبي‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌، قابل‌ قبول‌ دانست‌.
34 .   در اغلب‌ موارد، نمي‌توان‌ مخارج‌ را به‌ هريك‌ از واحدهاي‌ مشخص‌ موجودي‌ مواد و کالا نسبت‌ داد. در تعيين‌ نزديك‌ترين‌ تقريب‌ براي‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌، واحد تجاري‌ با دو مسئله‌ مواجه‌ مي‌گردد:
الف‌ .   انتخاب‌ روش‌ مناسب‌ براي‌ تخصيص‌ هزينه‌ها به‌ موجودي‌مواد و کالا (مانند روشهاي‌ هزينه‌يابي‌ سفارش‌ كار، هزينه‌يابي‌ مرحله‌اي‌ و هزينه‌يابي‌ استاندارد)، و
ب   .   انتخاب‌ روش‌ مناسب‌ براي‌ محاسبه‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ مربوط‌ در مواردي‌ كه‌ تعدادي‌ اقلام‌ مشابه‌ در زمانهاي‌ مختلف‌ خريداري‌ يا ساخته‌ شده‌ است‌ (مانند روش‌ ميانگين‌ موزون‌ يا اولين‌ صادره‌ از اولين‌ وارده‌).

35 .   در انتخاب‌ روشهايي‌ كه‌ در رديفهاي‌ (الف‌) و (ب‌) بند 34  ذكر شد، مديريت‌ بايد با اعمال‌ قضاوت‌، اطمينان‌ حاصل‌ كند كه‌ روشهاي‌ انتخاب‌ شده‌، منصفانه‌ترين‌ تقريب‌ ممكن‌ را براي‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ فراهم‌ مي‌آورد. به‌ علاوه‌، در صورت‌ استفاده‌ از روش‌ هزينه‌يابي‌ استاندارد، مبالغ‌ حاصل‌ از اين روش‌ بايد به منظور حصول‌ اطمينان‌ از وجود رابطه‌اي‌ معقول‌ بين‌ اين‌ مبالغ‌ و بهاي‌ تمام‌ شده‌ واقعي‌ در دوره‌ مالي‌ مربوط‌، مكرراً تجديد نظر شود.

البته خود آقای احسانی هم بند 30 رو به صورت قرمز های لایت کردن که گویای همین توضیح شماست .