اسب دوانی

  یكی از ورزشهای مفید اسب دوانی است. اسب دوانی در زمان قدیم جزء آرایشهای جنگی به شمار می‌رفت و خداوند در قرآن نسبت به حفظ و نگهداری آن توصیه و از آن تمجید فرموده است:
و شما در مقام مبارزه با دشمنان خود را مهیا كنید و تا آن حد كه بتوانید از آذوقه و آلات جنگی و اسبان سواری برای تهدید دشمنان خداوند و دشمنان خود فراهم سازید.[1]
اسب دوانی از ورزشهایی است كه توان رزمی و آمادگی دفاعی مسلمین را بالا می‌برد. لذا رسول گرامی ـ صلّی الله علیه و آله ـ و ائمه ـ علیهم السلام ـ نیز مسلمانان را به آن تشویق می‌فرمودند و حتی مسابقه تشكیل می‌دادند و به برندگان جایزه می‌دادند و گاه خود در مسابقات شركت می‌فرمودند. امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمودند: رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ مسابقه اسب دوانی ترتیب داده و جوایز را از مال خویش پرداخت.[2]
امام صادق ـ علیه السلام ـ در مورد مسابقه فرمودند:
فرشتگان به هنگام مسابقات اسب دوانی فرود می‌آیند و در محل مسابقات حاضر می‌شوند.[3]
اسب سواری تنها بعد رزمی و مسابقه ندارد بلكه نوعی تفریح به شمار می‌رود در تأیید این مطلب علی ـ علیه السلام ـ فرمود:
عطر زدن، عسل خوردن، سواری كردن و نگاه كردن به سبزیجات شادی آور و نشاط برانگیز است.[4]
طبیعی است كه اكنون اسب سواری صرفاً بعد تنوع و تفریح دارد و ثمره رزمی ندارد و اگر كسی بخواهد كار عمیق‌تر و مكتبی‌تر انجام دهد باید به جای اسب‌رانی بر مركب‌های روز مسلط گردد تا در مواقع جنگ و دفاع آگاهی كافی را داشته باشد.
آشنائی به فن و كاربردهای رانندگی از مواردی است كه می‌توان جزء امور بالا محسوب كرد.
هشدار
انسان در هر كاری باید میانه روی و اعتدال را رعایت كند. اسب سواری نیز به میزان كم باعث تقویت اعضاء بدن، به خصوص اعضاء تحتانی می‌شود. امّا زیاده‌روی در اسب سواری موجب ضعف این اعضاء شده و برای سواركار، عوارضی در پی دارد.
از جمله دكتر هاموند كه پزشكی ارتش آمریكا بود و در 1850 در نیومكزیك خدمت می‌كرد، گزارش داد: سرخ پوستان ناحیه در نتیجه اسب سواری ممتد بر اسبهای بی‌زین دچار انزالهای بی‌اراده می‌شوند و به صورت خواجه‌ها در می‌آیند.
علاوه بر انزالهای بی‌اراده، اسب سواری زیاد می‌تواند سواركار را به بیماریهای جنسی از قبیل: اونانیسم مبتلا كند، زیرا تماس زیاد آلت تناسلی و تحریك آن بر بدن اسب، موجب بروز این عوارض می‌شود.
تیراندازی
یكی از ورزشهای مفید در اسلام تیراندازی است تیراندازی از ورزشهائی است كه هم جنبه آموزشی دارد هم عبادت است و هم تفریح به شمار می‌رود.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ طی روایتی فرمود:
حق فرزند پسر بر عهده پدرش این است كه به او نوشتن بیاموزد، شناكردن و تیراندازی یاد دهد و روزی او را از راه حلال و پاكیزه تهیه كند.[5]
و به اصحاب خود سفارش فرمودند:
به تیراندازی روی آورید، زیرا یكی از بهترین سرگرمیهای شماست.[6]
اسلام، آمادگی جهت مقابله با دشمن و ترساندن آنها را لازم و واجب می‌شمارد، خداوند در قرآن می‌فرماید:
آنچه قوه و توان دارید برای مقابله با دشمنان آماده و مهیا سازید.[7]
پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ ذیل این آیه 2 بار فرمودند: آگاه باشید، قوه همان تیراندازی است.[8]
طبیعی است آموزش تیراندازی در هر زمان به تناسب سلاح آن زمان مورد نظر و تأیید اسلام می‌باشد.
شنا
یكی از ورزشهای مفید شنا می‌باشد كه اسلام نسبت به آن توصیه فرموده است. پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‌فرماید:
به فرزندانتان شنا و تیراندازی بیاموزید.[9]
و در روایت دیگر شنا را بهترین سرگرمی معرفی می‌فرماید:
بهترین سرگرمی برای مرد با ایمان، شنا و برای زن باایمان بهترین سرگرمی ریسندگی (كارهای هنری) می‌باشد.[10]
شنا باعث آرامش اعصاب و نشاط روحی و اعتماد به نفس است و در ورزش شنا، روح خداشناسی و مذهبی در افراد قوی‌تر می‌شود.
توصیه
تذكر این نكته به شناگران ضروری است كه اگر فردی می‌خواهد شنا كند باید حتماً معده‌اش خالی یا از غذای كم حجم استفاده كرده باشد.
اگر فردی پرخوری كند، فشار زیادی به معده و روده‌های او وارد می‌شود و اگر در آن حال به شنا بپردازد چون نیروی عضلانی زیادی مصرف می‌شود و بدن بیش از حد توانائی كار می‌كند موجب می‌شود كه هضم غذای بیشتر كه می‌تواند كالری زیادتر تولید كند، در نتیجه فعالیت عضلانی افزونتر گرمای زیادی داخل بدن ایجاد گردد و در اثر رفتن در آب سرد عارضه تهدید كننده‌ای به نام «هیدرو كوسیون» كه چیزی جز توقف قلب نیست پیش آید برای افرادی كه تب دارند، بیماران مبتلا به امراض ریوی، افراد ضعیف و علیل، بیماران قلبی، بیمارانی كه گوش درد عفونی دارند و برخی از بیماران كه حساسیت پوستی دارند شنا مضر است.[11]
قایقرانی، اسكی روی آب
از جمله ورزشهای مفید قایق سواری و اسكی روی آب است كه فوائد این ورزشها بیش از حد است. خداوند تسخیر دریا و سوار شدن انسان بر كشتی و حركت روی دریا را از جمله عنایات و كرامات خود به انسان بیان می‌فرماید:[12]
هم چنین آن را نشانه‌ای از خداوند و وسیله‌ای برای خداشناسی معرفی می‌فرماید.[13]
و در آیات بیشماری تسلط انسان بر دریا را برای وسیله دستیابی به منابع تغذیه دریائی معرفی می‌فرماید.[14]
و در آیه دیگر می‌فرماید:
خداست آن كه برای شما دریا را مسخر گردانید، تا كشتی به امر خدا آسان در آب جاری شود و از آن (به تجارت و سفر) از فضل خدا روزی طلبید، باشد كه شكر نعمتش را به جای آورید.[15]
شمشیر بازی
یكی از ورزشهای رزمی و فنی شمشیربازی است كه این ورزش در قدیم جزء فنون نظامی بوده و سربازان ملزم به فراگیری فنون آن بوده‌اند تا بتوانند از خود و كشورشان دفاع نمایند.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نیز در وصف آن چنین می‌فرمایند:
بهشت زیر سایه شمشیرهاست و همه خوبیها در شمشیر و زیر سایه شمشیر است.[16]
امّا شمشیر بازی در عصر حاضر جنبه تفریح و سرگرمی دارد و تنها در دفاع فردی گاهی مورد استفاده خاص قرار می‌گیرد.
كوهنوردی
یكی از ورزشهای مفید و سالم كوهنوردی است. كوهنوردی ورزشی است كه جنبه تفریح و سرگرمی دارد و هم جنبه تعلیم و تربیت در آن نهفته است. كوهپیمائی یكی از مفیدترین ورزشهائی است كه همه می‌توانند در آن شركت كنند و در همگانی كردن ورزش و سالم سازی جامعه سهم زیادی می‌تواند داشته باشد.
كوه جلوه‌ای از عظمت خداوند است و كوهنورد، در حین كوهنوردی به این عظمت پی می‌برد. كوهنوردی از ورزشهائی است كه انبیاء الهی نیز به آن می‌پرداخته‌اند و اكثر اوقات خود را در كوه به عبادت و سیر و سیاحت و شناخت خداوند مشغول بودند. و برخی از آنها در كوه به نبوت مبعوث شدند. كوهنوردی برای انسان مواهبی در بردارد:
درك زمان و مكان: انتخاب مكان بهتر برای كوهنوردی و انتخاب زمان خوب كه همان ابتدای صبح است، از مواهب كوهپیمائی است.
دقت و احتیاط: كوهنورد برای موفقیت خود محتاج دقت و احتیاط است و اگر كمی بی‌دقتی كند گاه مساوی با از دست دادن جان اوست.
مقابله با مشكلات: از خصوصیات خوب كوهنورد آن است كه بتواند با مشكلات كنار بیاید و آنها را از سر راه بردارد.
شكیبائی: صبر و شكیبائی از مواهب كوهنوردی است.
دوراندیشی: كوهنورد دور اندیش است و در معابر تنها به جلوی پای خود نمی‌نگرد بلكه در فكر تسخیر راههای صعب العبور می‌باشد.
داشتن هدف: كوهنورد برای موفقیت در كار خود محتاج به داشتن هدف معین و مشخص است داشتن هدف به انسان امید حیات می‌دهد و او را در رسیدن به هدف تشویق و در برابر ناملایمات صبور می‌سازد.[17]
فوائد بهداشتی: ورزش در محیط بسته و هوای آلوده مطلوب نیست. امّا كوهنورد می‌تواند اكسیژن زیادی را جذب بدن و خون خود كند و دستگاه تنفسی خود را تقویت كرده و سالم نگهدارد.
دوستی و صمیمیت: از جمله مواهب كوهنوردی این است چون افرادی كه به كوه می‌روند قصد مسابقه و گرفتن مدال و امتیازات دیگر را ندارند و هر كس به میزان دلخواه و توان خود كوهپیمائی می‌كند؛ لذا نبودن رقابت خصمانه و مسابقه و مدال بین كوهنوردان دوستی و صمیمیت به وجود می‌آورد.
روحیه شاد و سرحال: فضای باز كوهستان و چشم اندازهای دور دست و طبیعت شاد، به افراد روحیه تازه می‌بخشد و امكان تفكر بیشتری برای آنها فراهم می‌آورد.
افزایش مقاومت بدن: كوهنوردی انسان را در مقابل بیماریها، گرما و سرما مقاوم می‌كند.
ورزش همگانی است: كوهپیمائی ساده از ورزشهای كم خرج است و همگان می‌توانند در آن شركت داشته باشند.
برای همه سنین مفید است: كمتر ورزشی است كه مانند كوهپیمائی برای همه افراد با هر سنی مفید باشد.[1] . و اعدولهم؛ انفال، 60.
[2] . وسائل الشیعه، ج 13، ص 351.
[3] . بعثت، غدیر، عاشورا، ص 139.
[4] . بحار، ج 79، ص 289.
[5] . میزان الحكمه، ج 10، ص 72.
[6] . میزان الحكمه، ج 4، ص 183.
[7] . و اعدوالهم؛ انفال، 60.
[8] . بحار، ج 103، ص 191.
[9] . وسائل الشیعه، ج 15، ص 194.
[10] . میزان الحكمه، ج 18069.
[11] . اولین دانشگاه، ص 257.
[12] . و لقد كرمنا بنی آدم؛ اسراء، 70.
[13] . و اذا مسكم الضر؛ اسراء، 67.
[14] . لتأكلوا منه لحماً طریّا؛ نحل، 14.
[15] . سخر لكم البحر؛ جاثیه، 11.
[16] . تهذیب الاحكام شیخ طوسی، ج 6، كتاب الجهاد.
[17] . اولین دانشگاه، ج 14، ص 265.

Linkback: https://irmeta.com/meta/b248/t3817/