توتون چيست ؟


توتون گياهى است (نيكوتيانا تاباكوم و نيكوتيانا رستيكا) محتوى نيكوتين، دارويى اعتيادآور كه دو اثر محرك و افسرده كننده را با هم دارد.

رايج ترين شيوه استعمال توتون، تدخين آن به شكل سيگار است. توتون همچنين به شكل سيگار برگ يا پيپ دود مى شود. به شكل توتون جويدنى جويده مى شود و به شكل انفيه خشك با بينى بالا كشيده شده و يا به شكل انفيه تر بين لب ها يا داخل گونه نگاه داشته مى شود. توتون را همچنين مى توان با حشيش به شكل «سيگارى» تدخين كرد.

تمامى روش هاى استعمال توتون نيكوتين را به بدن منتقل مى كنند. سيگار كشيدن به عنوان خطرى براى سلامتى قلمداد مى شود و به همين دليل در بسيارى كشورها سخت گيرى در مورد استعمال آن در مكان هاى عمومى افزايش يافته است.


منشاء توتون از كجاست ؟

توتون، مدت ها قبل از ورود اروپائيان توسط بوميان آمريكا كشت و به شكلى گسترده مصرف مى شده است و پس از ورود اروپائيان به آمريكا به ساير نقاط دنيا منتقل شد.


چه كسانى سيگار مى كشند ؟

بالا رفتن آگاهى درباره اثرات منفى سيگار بر سلامتى و افزايش محدوديت ها، سيگار كشيدن را در كشورهاى پيشرفته به ميزان ثابتى كاهش داده است.

در حالى كه سيگار كشيدن و مصرف ساير انواع توتون در كشورهاى توسعه يافته در حال كاهش است، در كشورهاى در حال توسعه، اين ميزان روبه افزايش است.

همچنين سيگار كشيدن در ميان افراد داراى سطح تحصيلات و درآمد پائين تر در حال افزايش است.

مطالعات نشان مى دهد كه عوامل ژنتيكى در وابسته شدن يا وابسته نشدن فرد به سيگار نقش دارند.

در ميان افرادى كه مبتلا به اختلالات خاص روانپزشكى هستند، احتمال سيگار كشيدن بيشتر است. در پيمايشى كه در آمريكا بر روى دريافت كنندگان خدمات سرپايى روانپزشكى انجام شده، نشان داده شده است كه ميزان استعمال سيگار در ميان مبتلايان به اسكيزوفرنى 88 درصد، در ميان افراد مبتلا به مانيا 70 درصد و در ميان مبتلايان به افسردگى 49 درصد است.

پژوهش ديگرى نشان داده است كه 85 درصد كسانى كه به دليل وابستگى به الكل به مراكز درمانى مراجعه مى كنند نيز سيگارى هستند.


استعمال توتون چه احساسى در شما ايجاد مى كند ؟

نيكوتين موجود در تنباكو به سرعت وارد مغز شده، در آنجا به شكل يك محرك عمل كرده و سرعت ضربان قلب و تنفس را افزايش مى دهد. دود سيگار همچنين سطح اكسيژن را در جريان خون كاهش داده و افت درجه حرارت پوست را سبب مى شود. در مورد سيگارى هاى بى تجربه، احتمال بروز سرگيجه، تهوع و سرفه يا عق زدن وجود دارد.

تغييرات خلقى حاصل از استعمال نيكوتين ملايم، پيچيده و قدرتمند هستند. برخى افراد احساس مى كنند كه سيگار كشيدن به هشيارى و تمركزشان كمك كرده و نيز سبب آرامش آنها مى شود. تحقيقات نشان داده است كه سيگار كشيدن افزايش سطح دوپامين را كه ماده اى شيميايى در مغز است، به همراه داشته و در فرد احساس لذت ايجاد مى كند و تمايل به ادامه اين عمل را در فرد برمى انگيزد.

كشيدن سيگار و دود غيرمستقيم آن مى تواند چشم ها،بينى و گلو را تحريك كند. دود سيگار مى تواند سردرد، سرگيجه، تهوع، سرفه و خس خس سينه را سبب شده و آلرژى و آسم را بدتر كند.

سيگار همچنين حس چشايى و بويايى را ضعيف كرده، احساس گرسنگى را كاهش داده و توليد اسيد را توسط معده سبب مى شود.

اين كه چگونه سيگار بر شما تاثير مى گذارد، بستگى به اين دارد كه:

- چقدر و چندوقت يك بار سيگار مى كشيد

- براى چه مدت است كه سيگار مى كشيد

- خلق، انتظارات و محيط شما چگونه است

-سن شما چقدر است

- آيا به بيمارى هاى خاص داخلى يا روانپزشكى مبتلا بوده ايد

- آيا الكل و ساير داروها (غيرمجاز تجويز شده به وسيله پزشك، داروهاى بدون نياز به نسخه پزشك يا دارو هاى گياهى) را مصرف مى كنيد.


اين احساس تا چه زمانى باقى مى ماند ؟

زمانى كه يك نخ سيگار دود مى شود، اثرات آن در كمتر از ده ثانيه احساس مى شوند و فقط براى چند دقيقه باقى مى مانند.


آيا سيگار كشيدن خطرناك است ؟

بله، سيگار كشيدن يكى از مهمترين علل بيمارى و مرگ قابل پيشگيرى است.

نيكوتين به شدت سمى است. خوردن حدود 40 ميلى گرم نيكوتين خالص، يا مقدار موجود در دو نخ سيگار، كشنده است. اما زمانى كه سيگار دود مى شود، بيشتر نيكوتين سوزانيده شده و تنها يك تا چهار ميلى گرم آن توسط بدن فرد جذب مى شود.

با سوختن توتون يك قير چسبناك از تركيب صدها ماده شيميايى به وجود مى آيد كه سرطان و بيمارى راه هاى هوايى را سبب مى شود. قير در دود توتون به شكل ذرات ريزى آزاد مى شود كه به شش ها و راه هاى هوايى آسيب رسانيده و دندان ها و انگشتان را رنگى مى كند. قير عامل اصلى سرطان هاى ريه و گلو است.

سوختن توتون همچنين توليد منواكسيدكربن مى كند، يعنى گازى سمى كه قابل ديدن يا بوييدن نيست. با استنشاق دود سيگار، منواكسيدكربن به جاى اكسيژن با هموگلوبين موجود در گلبول هاى قرمز اتصال مى يابد. نيكوتين با افزايش سرعت ضربان قلب، سبب مى شود كه قلب شديدتر كار كند حال آن كه منواكسيدكربن قلب را از اكسيژن اضافى كه لازمه اين كار سنگين است، محروم مى نمايد.

اين يكى از راه هايى است كه بدان وسيله سيگار كشيدن به قلب آسيب مى رساند.

زمانى تصور مى شد كه سيگارهاى داراى تار و نيكوتين كمتر ممكن است براى فرد سيگارى كم ضررتر باشند. اما تحقيقات نشان داده است كه سيگارهاى سبك نيز عيناً مى توانند همان بيمارى ها را توليد كنند.


آيا توتون اعتيادآور است ؟

بله، زمانى كه فرد شروع به كشيدن سيگار مى كند، به ويژه در دوران جوانى، شانس معتاد شدن بسيار بالا است. سيگارى هاى مبتدى به سرعت نسبت به اثرات سوء آغازين، تحمل پيدا مى كنند و اگر آثار محرك و مطبوع سيگار براى ايشان لذت بخش باشد استعمال مستمر آن را آغاز مى كنند. سيگارى هايى كه به طور منظم سيگار مى كشند، معمولاً تعداد ثابتى سيگار را در روز دود مى كنند. سيگارى هاى كانادايى به طور ميانگين، روزانه16 سيگار دود مى كنند.

وابستگى به نيكوتين عوامل روانشناختى و فيزيكى را درگير مى كند. عوامل روانشناختى مى تواند شامل احساس لذت و هشيارى باشد. كسانى كه به طور منظم سيگار مى كشند، ممكن است ياد بگيرند كه براى دست يافتن بدين احساسات اثرات نيكوتين را بر بدن خويش تحمل كنند. در اين افراد همچنين علائم يا آغازگرهاى شرطى شده اى براى مصرف سيگار شكل مى گيرد. براى مثال برخى افراد هميشه پس از غذا، در حين پرداختن به كارى خاص يا در وضعيت هاى خاص عاطفى مانند احساس افسردگى يا اضطراب، سيگار خود را آتش مى زنند. اين آغازگرها الگوهاى رفتارى يا عاداتى را به وجود مى آورند كه تغيير آنها دشوار است.

از نشانه هاى وابستگى فيزيكى اضطرار فرد براى سيگار كشيدن چند دقيقه پس از برخاستن از خواب، دود كردن سيگار در فواصل منظم در طول روز و ضرورى قلمداد كردن اولين سيگار روزانه و مقدم دانستن آن بر ساير كارها است.

كسانى كه به نيكوتين وابسته هستند، ممكن است نسبت به آثار نامطلوب آن تحمل پيدا كنند. در اين صورت ديگر از سيگار كشيدن لذت نخواهند برد، اما به كشيدن سيگار ادامه مى دهند تا دچار علائم ترك نشوند. علائم ترك سيگار شامل تحريك پذيرى، بى قرارى، اضطراب، بى خوابى و خستگى است. اين علائم طى دو هفته به تدريج از بين مى روند. در برخى افراد تمركز مختل شده و تمايل شديد به سيگار كشيدن براى هفته ها تا ماه ها پس از ترك سيگار ادامه مى يابد.


ترك سيگار

كسانى كه سيگار كشيدن را ترك مى كنند، عموماً مى توانند پس از چند سالى به سطح افراد غيرسيگارى برسند، به ويژه اگر ترك سيگار را در جوانى انجام داده باشند. ترك سيگار ممكن است در چند مرحله انجام شود، از اين رو تلاش مداوم امرى ضرورى است.

فرآورده هاى حاوى نيكوتين كه به ترك سيگار كمك مى كنند، مانند پچ، آدامس، شكل استنشاقى يا اسپرى بينى مى توانند در كاهش تمايل به سيگار كشيدن و تخفيف علائم ترك موثر باشند.

كاربرد اين محصولات در كنار انگيزه قوى براى ترك و وجود ساير حمايت ها مانند حمايت خانواده، دوستان، گروه ترك سيگار (NI.A) (نیکوتینی های گمنام) يا حمايت هاى تلفنى مى تواند بسيار موثر باشد. در برخى افراد كاهش تدريجى مصرف قبل از ترك، به كاهش علائم ترك كمك كرده و به آنها اجازه مى دهد كه رفتارهاى خود را به تدريج تغيير دهند. استراتژى هاى كاهش تدريجى مصرف شامل به تاخير انداختن هر وعده سيگار كشيدن، كاهش تعداد سيگارها و دودكردن بخش كمترى از هر نخ سيگار است.

گرچه كاهش تدريجى مصرف مى تواند برخى خطرات تهديدكننده سلامتى را كاهش دهد، اما براى سيگاركشيدن منطقه بدون خطر وجود ندارد. كاهش تدريجى نمى تواند جايگزين ترك سيگار شود.


اثرات طولانى مدت استعمال توتون چيست ؟

با افزايش تعداد سيگارهاى دود شده و طول مدتى كه فرد به سيگار روى آورده است، خطر بروز اثرات درازمدت افزايش مى يابد.

سيگار عامل اصلى سرطان ريه بوده، خطر سرطان هاى كلون، دهان، گلو، پانكراس، مثانه و گردن رحم را مى افزايد. كشيدن سيگار شايع ترين عامل برونشيت مزمن و آمفيزم بوده و سرفه مزمن را در فرد سبب مى شود. سيگار عامل اصلى بيمارى قلبى و سكته مغزى است و خطر بروز مشكلات طبى را در زنان باردار افزايش مى دهد (خطراتى چون: خونريزى، جفت نابجا و اختلال در ترميم زخم) و خطر تولد نوزاد كم وزن يا مرگ شيرخوار را بالا مى برد.

سيگار استئوپروز (پوكى استخوان) را سبب شده، خطر اختلالات گوارشى را افزايش مى دهد و با اثر بر سيستم ايمنى خود را مستعد سرماخوردگى، آنفلوانزا و پنومونى (ذات الريه) مى كند و با كاهش ميزان ويتامين ث بدن ترميم زخم را به تعويق مى اندازد. سيگار مى تواند با انسداد شريان هاى ساق پا و ايجاد نارسايى در گردش خون، درد ساق پا، گانگوين و در نهايت از دست دادن اندام را سبب شود. بسيارى از خطرات و مضرات استعمال سيگار افراد غيرسيگارى را كه در معرض دود سيگار هستند، تهديد مى كند. تماس طولانى مدت با دود غيرمستقيم سيگار با بيمارى قلبى و سرطان (در زنان باردار) رابطه داشته و خطر عوارض باردارى و زايمان را افزايش مى دهد. همچنين احتمال تولد نوزاد كم وزن بالا مى رود. در كودكان كم سن، سيگار احتمال سندرم مرگ ناگهانى شيرخوار را افزوده و مى تواند مشكلات تنفسى مانند آسم را وخيم تر كند و عفونت هاى گوش ميانى را سبب مى شود. استعمال فرآورده هاى غيرتدخينى توتون مانند انفيه و تنباكوى جويدنى با افزايش بروز سرطان هاى دهان، التهاب لثه ها و پوسيدگى دندان ها رابطه دارد.[/size]

Linkback: https://irmeta.com/meta/b2048/t6562/