اصول اجرایی ساختمان
مقدمه
باتوجه به تحولات قرن اخير كه در كليه علوم و فنون منجمله در صنعت ساختمان سازيايجاد گرديد و با توجه به رشد روز افزون جمعيت و احتياج جوامع بشري به مسكن بيشتر و در نتيجه احتياج به گسترش شهرها كارشناسان متوجه شدند كه اگر شهرها به طوري افقي گسترش يا به سرويسهاي شهري مانند آب برق تلفن گاز و به شهروندان با مشكل مواجه خواهد شد علاجاين درد گسترش شهرها به صورت عموميبود در نتيجه ساختمانهاي يك يا دو طبقه قرون18و19 به ساختمانهاي بلند قرن بيستم تبديل شد.
رفته رفته مصالحي مانند آجر و آهك و ملاتها كم مقاومت منسوخ شد و مصالح مرغوبتري كه بتواند بارهاي فشاري و كششي بيشتري را تحمل نمايد مورد توجه قرار گرفت كه در راس آن سيمان بتن و انواع فولادميباشد كه روز به روز مراحل تكامل خود را طي نموده و هر لحضه در آزمايشگاههاي مهم دنيا در اثر آزمايشات شبانه روزي انواع مرغوب تر و كامل تري از آن ارائه ميگردد.
الف ) بخش هاي مديريتي:
اصول اجرائي ساختمان
انجام طراحي براي اجرا و منظور از طرح و اجرا، ايجاد بنائي است كه بتواند وظائف مورد انتظار را به خوبي به انجام برساند.
اجراي طرح عينيت بخشيدن به آن طرح مطابق نقشه ها و ساير مدارك اجرائي است، كه خود حاصل تفكر طراح يا طراحان هر بنا از لحظه تكوين فكرايجاد آن تا موقعي كه به دست بهره برداري كنندگان سپرده شود مراحلي را طي ميكند كه شامل برنامه ريزي، طرح و محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا،كنترل كيفيت، آغاز بهره برداري و خبر خوشي است تا پس از حصول اطمينان از قابليت بهره برداري آن، در اختيار بهره برداري كنندگان گذاشته شود.
بسته به بزرگي و كوچكي طرح و ماهيت آن، اهميت هر يك از مراحل فوق متغير بوده و بنابه ضرورت ممكن است گستره يكي از مراحل بسيار محدود شده و حتي مرحلهاي با مراحل ديگر ادغام شود.
هر يك ازاين مراحل بايد در چارچوب فني، اقتصادي، زيست محيطي، زيبائي شناسي، اجتماعي و حتي سياسي طي شود و چگونگياين مراحل درايمني،عملکرد آتي ( با ملحوظ داشتن خطوط هادي اداره كشور) آتي بنا و عمر مفيد آن موثرند.
اما اثر مرحله اجرا و نظارت بر اجرا، بيش از هر مرحله است ديگري تجارب جهاني نشان ميدهند كه در حدود هفتاد درصد تمام عللي كه بروز كاستيها و تقليل عمر مفيد بناها را سبب ميشوند، از خطاهاياين مرحله سرچشمه ميگيرند
لازم به توضيح است كه برخلاف عرف معمول، دراينجا از اجرا و نظارت بر اجرا به عنوان يك مرحله نام برده شده و اجرا و نظارت، دو مقوله جدا از هم در نظر گرفته نشدهاند .
اين مسئله به منظور هماهنگي با يكي از دگرگونيهاي بنيادي صنعت ساختمان است كه با وارد شدن مفهوم از طرف سازنده در روند ساختن بناها به جاي مفهوم «كنترل كيفيت» «تضمين كيفيت» توسط دستگاه نظارت، در عمل بخش عمده وظائف دستگاه مجري و دستگاه نظارت، در هم ادغام شده است در واقع، به روال سنتي، دستگاه سازنده، بر حسب وظيفه، سعي ميكند طرحي را كه اجراي آن به او سپرده شده، بر مبناي نقشه ها و با رعايت مشخصات فني طرح بسازد.
مسئوليت او به اجراي كار طبق نقشه و مشخصات، در زماني مشخص و معمولا ً با هزينهاي معين محدود است.
روشهاي اجراي طرحهاي ساختماني و پيمانها
اجراي طرحهاي ساختماني صدها جزئيات فني و ساختماني و روابط پيچيده چند جانبه بين صاحبكار كارفرما، مجري طرح، ناظر، پيمانكاران جزء ، سازندگان مصالح و لوازم و فروشندگان آنها، توليد كنندگان و اجاره دهندگان تجهيزات ، نيروي انساني، نهادهاي مديريت شهري و ادارات دولتي را شامل ميشود.
روشهاي اجرا
اجراي طرحهاي ساختماني ممكن است به يكي از صورتهاي زير انجام پذيرد:
اماني: كه صاحبكار يا قائم مقام او، يعني كارفرما يا مجري طرح، رأسا ً عمليات اجرائي را مديريت ميكند و هزينه ها را ميپردازد
صاحبكار: شخصي است حقيقي يا حقوقي كه طرح متعلق به او ميباشد.
كار فرما يا مجري طرح: شخصي است حقيقي يا حقوقي كه صاحبكار تمام يا بخشي از اختيارات خود را براي اجرا به او تفويض كرده است.
مديريت اجرا: كه صاحبكار شخص ديگري را به عنوان مدير اجرائي،از طرف خود مامور اجراي كار ميكند و تمام يا بخشي از اختيارات خود را به او تفويض مينمايد و با نظر او تحت كنترل خود، هزينه هاي اجرائي را با ملحوظ داشتن اضافه مبلغي براي مديريت، ميپردازد.
مدير اجرائي: شخصي است حقيقي يا حقوقي كه سازماندهي عمليات اجرائي به عهده او واگذار ميگردد . كه صاحبكار يا كارفرما هر قسمت از كار را به پيمانكار مناسبي واگذار ميكند كه آن بخش از كار را با مشخصات معلوم و به قيد معلوم انجام دهد و خود، كار پيمانكاران جزء را هماهنگ ميكند.
پيمانكار: شخصي است حقيقي يا حقوقي كه انجام خدمات مشخصي را تحت شرايط فني و مالي معين در مدت زماني معلوم، به عهده ميگيرد.
پيمانكاري كامل: كه صاحبكار يا كارفرما، كل كار را به يك پيمانكار اصلي واگذار ميكند و پيمانكار مزبور با امكانات خود و يا با استفاده از پيمانكاران جزء كار را به انجامميرساند به عبارت ديگر كل كار را به مسئوليت خود، با مشخصات مورد نظر و به قيمت معلوم يا تحت شريط مالي مشخصي، به هر روشي كه صلاح بداند، انجام ميدهد. در كليه روشهاي فوق، فرض براين است كه طرح از پيش آماده شدهاي، براي اجرا وجود دارد .
امروزه براي اجراي ساختمانها ابداع و به كار گرفته شدهاند كه اجازه ميدهند همزمان با تهيه طرح، كار اجرا نيز آغاز و پيش برده شود.
از جملهاين روشها، روش اجراي سريع و روش طرح و ساخت يا طرح و اجرا را ميتوان نام برد.
Linkback: https://irmeta.com/meta/b135/t1047/