Google


normal_post - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا نویسنده موضوع: ملیله دوزی یا سرمه دوزی  (دفعات بازدید: 6425 بار)

0 کاربر و 1 مهمان درحال دیدن موضوع.

آفلاین اجـاقـی

xx - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا
ملیله دوزی یا سرمه دوزی
« : ۷ آذر ۱۳۸۹ - ۱۸:۱۴:۲۳ »
ملیله دوزی یا سرمه دوزی

ملیله دوزی یا سرمه دوزی : نوعی دوخت تزئینی است که قدمت آن به 2500 تا 3000 سال پیش می رسد . سرمه دوزی دوخت انواع ملیله فلزی روی پارچه های نفیس محکم از جمله ترمه است . سرمه فلزی از الیاف طلا و نقره که تابیده وفنری شده تهیه می شود و به علت تلائلو خاصی که دارد استفاده می شود.سرمه دوزی به شکل ملیله دوزی که قطعات نقره و طلا به شکل مفتول توخالی بوده از زمان هخامنشیان و ساسانیان رایج گشته و در زمان صفویه به اوج خودرسیده است و اکنون با الیاف بدل طلا و نقره تهیه می شود و به همین دلیل در سطح گسترده مورد استفاده عوام می باشد . سرمه هایی که در قدیم مورد استفاده قرار می گرفت بیشتر از طلا یا نقره و یا 50 % طلا و نقره بوده است که پس از دوره صفویه آلیاژهای براق جای طلا و نقره را گرفته است . در گذشته این دوخت برای تزئین لباس پرده های مجلل تالارها . سرآستین ها . یقه . حاشیه . لباس . روسری . جلیقه . رورختخوابی و ... مورد استفاده قرار می گرفته است . امروزه این دوخت تزئین زیبا و ارزشمند کاربرد بیشتری پیدا کرده است و برای جهزیه عروس . بقچه . سجاده . جانماز . سفره عقد . جلد قران . تابلو و تزئینات لباس عروس . روتختی . رومیزی و جعبه دستمال کاغذی به کار گرفته می شود . این هنر زیبا در کشورهای مختلف برحسب شرایط اقلیمی و تاریخی جایگاه ویژه ای دارد و در کشور ما هنرمندان این رشته با ذوق و سلیقه خویش به گونه ای که کاملا مشهود است تاریخ را رقم زده اند . هم اکنون دست دوخته های ماندگارشان زینت بخش موزه هایبزرگ جهان شده است . دست دوخته ها بجز جنبه ماندگارشان زینت بخش موزه های یزرگ جهان شده است . دست دوخته ها بجز جنبه تزئینی و شناسنامه ای در بعضی اوقات بخاطر عقاید مذهبی بر روی کلاه یا پوشاک جلوه گری می کرده است . در قبل از اسلام بجز جنبه تزئینی . جنبه طلسم گونه آن نیز مطرح بوده است . در بعضی از ساغرهای مفرغی لرستان که به سبک آشوری است . طرحهایی روی پارچه لباسها دیده می شود که ظاهرا کل آن در متن پارچه بافته شده است . در این زمان گمان می رود که روی پارچه گلدوزی می کرده اند و گاهی در نقش اندازی ها قیظان هایی دیده می شود که ظاهرا ملیله دوزی بوده است. پس از ظهور اسلام در ایران رودوزی های سنتی ایران به حیات تاثیرپذیر خود همچنان ادامه می دهند و اگر چه تحولی شگرف درنقش های ایرانی پدید می آید . اما خصوصیات ایرانی بوده خویش را ازدست نمی دهند . دوختن کلمات قرآنی به خط کوفی بر روی کلاه . جبه . کمربند . بازوبند . و .... برای حفاظت از شر شیطان و حوادث بد . یکی از تاثیرات آشکار در این هنر دیرینه است . در واقع وضعیت جدید . نقطه آغازی برای آمیزش و نفوذ عمیق تری از فرهنگ و هنر اقوام شمال شرق ایران با فرهنگ اسلامی شد که حاصل آن . بروز تجلیات هنری گوناگون گردید قدیمی ترین نمونه های گلدوزی شده ایرانی که دردست می باشد متعلق به دوره سلجوقی است . با ورود فرهگ و هنر چینی به وسیله مغول نقش های از گیاهان و گلها متاثر از هنر چینی تبلور می یابد . اگر چه اثر سوزن دوزی متعلق به این دوره باقی نمانده است . در زمان افشاریه و زندیه نیز شیوه های تزئینی عصر صفویه همچنان به قوت خود باقی می ماند . نمونه هایی ارزشمند از این دوخت ها در خزانه موزه حضرت رضا ( ع) موجود است . دوره قاجاریه را باید دوران افول نساجی و سوزن دوزی بدانید . زیرا بر اثر مسائل سیاسی و اقتصادی آن دورن . این هنرها آسیب فراوانی دیده است . گسترش روابط تجاری با غرب و ورود پارچه های کارخانه ای و ماشینی . زنده بودن هنر نساجی را به مرگ تدریجی ا ن تبدیل کرد ومراکز نساجی کم کم از رونق افتادند و تنها نقش ماندگار از گذشته نقش بته جقه که همچنان از اختصاصات پارچه های ایرانی بودو به حیات خود ادامه داد . ترمه : پارچه نفیسی است که در گذشته از کرک بافته می شد و نوع ابریشمی آن به ندرت برای سفارشهای خاص بافته می شد . نقش این پارچه ها بیشتر انواع بته وجقه بود که امروزه با بکارگیری همان نقوش با نخهای ویسکوز ( ابریشم مصنوعی ) در بازار یافت می شود . پارچه ترمه یا پارچه های بته و جقه ای از تنوع طرح و نقش بسیاری برخوردار است . این پارچه زیبا . نفیس و خوش نقش و نگار . پارچه ای است که از گذشته تا کنون به حیات تحسین برانگیز خویش ادامه داده و فقط در گرو قوم ایرانی باقی مانده است در هنگام دوخت پارچه ترمه باید دقت کرد که جقه هاسربالا باشند . نقش جاودانه که سنبل سرو مقدس . زندگی و جاودانگی است اگر سرپائین قرار بگیرد در واقع نوعی اهانت به حیات و نادیده گرفتن حیات مقدس آن است . تصاویری را که مشاهده خواهید نمود . آمیزه ای است از دو هنر زیبا و باارزش ( ترمه و سرمه دوزی ) با قدمتی به طول تاریخ . عزیزان گرامی در صورت تمایل می توانند انواع طرحهای دلخواه خود را بر روی پارچه های گوناگون در رنگها و نقوش مختلف درخواست نمایند .

Linkback: https://irmeta.com/meta/b1050/t5228/
mahak2 - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا
دفتر تلفن مشاغل سامانه پیام کوتاه ویژه اعضای دفتر تلفن مشاغل

آفلاین اجـاقـی

xx - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا
پاسخ : ملیله دوزی یا سرمه دوزی
« پاسخ #1 : ۷ آذر ۱۳۸۹ - ۱۸:۱۸:۳۱ »

ملیله دوزی   

4a205cbe86cce71b4f6586c9b96d5b59 - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا


      
ملیله به دوخت هایی اطلاق می شود که از مفتول های طلایی، نقره و آلیاژهای مختلف که به شکل فنری در آمده اند، برای تزئین سطح پارچه استفاده می شود. ملیله بر خلاف نخ های سرمه قابلیت انعطاف ندارد و براثر کشش زیاد از فرم خود خارج می شود. برای آماده کردن پارچه یک قطعه متقال یا کتان به اندازه مخمل یا ترمه ای که می خواهند بر آن ملیله دوزی کنند، می برند و با قلم موی پهن به تمام نقاط آن به طور یک نواخت محلول غلیظی از سریش و آب مالیده، مخمل یا ترمه را روی آن قرار می دهند و با دست چند مرتبه روی آن می کشند تا صاف شود و به پارچه زیرین متقال یا کتان بچسبد.
پس از آن که پارچه ها خشک شد نقش هایی را که قبلا آماده شده است، روی پارچه مخمل یا ترمه منتقل می کنند یعنی دور کار را ملیله می دوزند و ملیله را کاملا با نخ و سوزن محکم می کنند. سپس به توردوزی می پردازند و داخل نقش را ملیله می دوزند و این کار را ادامه می دهند تا تمام نقش با ملیله پر شود. در قسمت های اصلی و برجسته نقشه، ابتدا مقداری پنبه به اندازه گل یا بوته تکه تکه می کنند و روی قسمت های مورد نظر قرار می دهند و آن را با نخ ساده روی پارچه می دوزند و سپس آن را ملیله دوزی می کنند.در دوران حکومت ساسانیان برای زینت دادن به لباس های رسمی لشگری و کشوری از ملیله دوزی استفاده می شده است.نمونه بسیار زیبایی از دوخت ملیله، روی مخمل دست باف می باشد که در حال حاضر در موزه آستان قدس رضوی نگه داری می شود. این نوع رودوزی در اکثر نقاط کشور رواج دارد. روش نگه داری آن حفاظت از رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعه مستقیم و مداوم خورشید، سفیدکننده های شیمیایی و اشیای برنده است و برای شست و شوی آن می توان از آب و صابون و شوینده های معمولی و غیر اسیدی استفاده کرد.

روزنامه خراسان
   
mahak2 - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا
دفتر تلفن مشاغل سامانه پیام کوتاه ویژه اعضای دفتر تلفن مشاغل

آفلاین sepidehh

wireless - ملیله دوزی یا سرمه دوزی - متا
پاسخ
« پاسخ #2 : ۲۲ بهمن ۱۳۹۰ - ۲۲:۴۸:۵۴ »
سرمه دوزی یکی از هنرهای اصفهانه ذوق وسلیقه وخستگی ناپذیر.عاشق ترمه دوزیم.


اشتراک گذاری از طریق facebook اشتراک گذاری از طریق linkedin اشتراک گذاری از طریق twitter
 

anything